Web www.hugovandermolen.nl

Totale wereldproductie en wereldvraag naar olie 1 barrel (American) = 158,984 liter, dus bijna 159 liter = 42 USA Gallons De productie / consumptiecijfers die we her en der lezen verschillen nogal wat. Deels kan dat worden verklaard door het verschil in geproduceerde vaten olie en olie-equivalenten vloeibare brandstoffen, zoals vloeibaar aardgas, vloeibaar petroleumgas uit raffinaderijen, zware olie uit de Canadese teerzanden en vloeistoffen uit de omzetting van kolen en biobrandstoffen. Soms worden die wel en soms worden die niet in de getallen meegenomen. ------------------------------------------- Per 2005 is de totale wereldproduktie / consumptie ca. 84 miljoen vaten per dag (million barrels per day = Mbbl/d). (bron: https://dictionnaire.sensagent.com/petroleum/en-en/#definitions) 84 million barrels per day is 84 x 365 = 30,660 million barrels / year = 30.66 billion barrels / year (In Europesche terminologie en notering: 30,66 miljard vaten per jaar) 85 miljoen vaten per dag = 31 miljard vaten per jaar: = 31.000.000.000 vaten / jaar. (YTD = dit jaar tot nu toe) ---------------------------------------------------------------------------------------- In 2004 lag de totale wereldproduktie tussen de ca. 82 en 85 miljoen vaten van 159 liter per dag (= Mbbl/d of kortweg mbpd); in 2005 ca. 84-85. In 2006 was het hoogste maandgemiddelde ook 85 mbpd. Het hoogste punt ooit was juli 2008 met 86,9 mbpd terwijl de olieprijs piekte op $ 147 per vat olie van 159 liter. Door de credietcrisis nam dat weer af tot ca. 84 mbpd (bron: Chris Nelder in Green Chip Review d.d. 28-8-2009) en (heel even) slechts $ 32,40 / vat. Maar, zo schrijft Nelder, 74 mbpd daarvan is de gewone ruwe olie. De rest, dus ca. 10 mbpd betreft andere vloeibare brandstoffen zoals LNG (vloeibaar aardgas), vloeibaar petroleumgas uit raffinaderijen, zware olie uit de Canadese teerzanden en vloeistoffen uit de omzetting van kolen en biobrandstoffen. 85 miljoen vaten per dag = 31 miljard vaten per jaar: 31.000.000.000. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- Oliemaatschappij BP geeft jaarlijks een uitgebreid en gedetailleerd overzicht van alle vormen van energieproduktie in de wereld en de afzonderlijke landen: BP Statistical Review of World Energy (the Good Book for oil men and women). Wat betreft de olieproduktie: 2004: 80.371 million barrels / day = 80,371 miljoen vaten / dag 2005: 81.261 million barrels / day = 81,261 miljoen vaten / dag 2006: 81.557 million barrels / day = 81,557 miljoen vaten / dag 2007: 81.446 million barrels / day = 81,446 miljoen vaten / dag 2008: 81.995 million barrels / day = 81,995 miljoen vaten / dag 2009: 79.948 million barrels / day = 79,948 miljoen vaten / dag De dip in 2009 heeft te maken met de wereldwijde economische crisis. Nota Bene: in de USA gebruikt men vóór de decimalen een punt en voor de duizendtallen een komma. In Europa doen we dat net andersom. In 2009 gaat het dus om bijna 80 miljoen vaten per dag. Zie hieronder voor hoe deze productie en consumptie wereldwijd over de belangrijkste landen is verdeeld. Kaart van olie producerende landen in de wereld. Hoe donkerder de kleur hoe meer olie er geproduceerd wordt. Bron: https://worldofsurvival.nl/peakoil.html, d.d. 15-12-2011 OPEC De OPEC - Organisation of Oil Exporting Countries (organisatie van olie-exporterende landen) bestaat sinds 14 september 1960. Anno december 2011 zijn 12 landen lid van dit oliekartel, waarvan het hoofdkwartier in Wenen is gevestigd: De oudste leden (sinds 1960) zijn Irak, Iran, Koeweit, Saoedie-Arabië en Venezuela. In 1961 trad Quatar toe In 1962 Libië en Indonesië, maar Indonesië trad er in 2008 weer uit. In 1967 de VAE - Verenigde Arabische Emiraten: het omvat zeven emiraten: Abu Dhabi, Dubai, Sharjah, Ajman, Umm Al Qaywayn, Ras al-Khaimah en Fujairah. In 1969 Algarije In 1971 Nigeria In 1973 Equador (van 1973 - 1992) en daarna wederom vanaf 2007. In 1975 Gabon (tot 1994) In 2007 Angola Het oliekartel is goed voor ca. 40% van de wereld-olieproduktie. Rusland is geen lid van de OPEC. Bronnen: OPEC FD, 15-12-2011 Top petroleum-producing countries (Source: Energy Statistics from the U.S. Government.) Oil producing countries, in order of amount produced in 2004 in MMbbl/d & ML/d: # Producing Nation for 2004 (×million barrels/d) (×1000 m³/d) 1 Saudi Arabia (OPEC) 10.37 1,649 2 Russia 9.27 1,474 3 United States 1 8.69 1,382 4 Iran (OPEC) 4.09 650 5 Mexico 1 3.83 609 6 China 1 3.62 576 7 Norway 1 3.18 506 8 Canada 1,3 3.14 499 9 Venezuela (OPEC) 1 2.86 455 10 United Arab Emirates (OPEC) 2.76 439 11 Kuwait (OPEC) 2.51 (3 in 2009); Tax. 2020: 4 milj. 399 12 Nigeria (OPEC) 2.51 399 13 United Kingdom 1 2.08 331 14 Iraq (OPEC) 2 2.03 (2,4 in 2009) 323 1 peak production of conventional oil already passed in this state 2 Though still a member, Iraq has not been included in production figures since 1998 3 Canada has the world's second largest oil reserves when tar sands are included, and is the leading source of U.S. imports, averaging 1.7 MMbbl/d in April 2006. U kunt in die teerzand-olieproductie beleggen via het ABN Canadese Teerzanden Certificaat.   Top petroleum-exporting countries Oil exports by country, in order of amount exported in 2003: Saudi Arabia (OPEC) Russia Norway 1 Iran (OPEC) United Arab Emirates (OPEC) Venezuela (OPEC) 1 Kuwait (OPEC) Nigeria (OPEC) Mexico 1 Algeria (OPEC) Libya (OPEC) 1 1 peak production already passed in this state Note that the USA consumes almost all of its own production, while the UK has recently become a net-importer rather than net-exporter. Total world production/consumption (as of 2005) is approximately 84 million barrels per day. Top petroleum-consuming countries (jaar ?) # Consuming Nation (bbl/day) (m³/day) 1 United States 20,030,000 3,184,516 2 China 6,391,000 1,016,088 3 Japan 5,578,000 886,831 4 Russia 2,800,000 445,164 5 Germany 2,677,000 425,609 6 India 2,320,000 368,851 7 Canada 2,300,000 365,671 8 South Korea 2,061,000 327,673 9 France 2,060,000 327,514 10 Italy 1,874,000 297,942 11 Saudi Arabia 1,775,000 282,202 12 Mexico 1,752,000 278,546 13 United Kingdom 1,722,000 273,776 14 Brazil 1,610,000 255,970 Source: CIA World Factbook top petroleum non-producing and consuming countries (jaar ?) # Consuming Nation (bbl/day) (m³/day) 1 Japan 5,578,000 886,831 2 Germany 2,677,000 425,609 3 India 2,320,000 368,851 4 South Korea 2,061,000 327,673 5 France 2,060,000 327,514 6 Italy 1,874,000 297,942 7 Spain 1,537,000 244,363 8 Netherlands 946,700 150,513 Source : CIA World Factbook Top petroleum-importing countries (jaar ?) # Importing Nation (bbl/day) (m³/day) 1 United States 13,150,000 2,090,683 2 Japan 5,449,000 866,322 3 China 3,226,000 512,893 4 Netherlands 2,284,000 363,127 5 France 2,281,000 362,650 6 South Korea 2,263,000 359,788 7 Italy 2,158,000 343,095 8 Germany 2,135,000 339,438 9 India 2,090,000 332,283 10 Spain 1,582,000 251,518 11 United Kingdom 1,084,000 172,342 12 Belgium 1,042,000 165,665 13 Canada 963,000 153,105 14 Turkey 616,500 98,016 Source: CIA World Factbook (bron van de 5 bovenstaande tabellen: https://dictionnaire.sensagent.com/petroleum/en-en/#definitions, d.d. 27 november 2008 )

Olieschaarste vanaf 2010 ?
Volgens instituut Clingedael (we schrijven juli 2008) kan er al snel een langdurige periode van olieschaarste aanbreken. Volgens hen zal er in 2010 al wereldwijd een nijpend tekort aan het zwarte goud zijn. De bodemprijs voor een vat olie gaat naar 110 dollar (medio 2008 kost een vat ca. 125 $ na een recent hoogtepunt van ca. 144 $, HHvdM). Als er geen maatregelen genomen worden zal volgens Clingedael het energiesysteem op zijn grondvesten schudden. Er is nog voldoende olie onder de grond, de problemen zitten bovengronds. Door de krapte kunnen er politieke spanningen ontstaan tussen China en de VS, in Afrika kunnen militaire conflicten ontstaan. (Vk, p.1 / IEX.nl, 30-7-2008).

Voorspellen is moeilijk, zo blijkt: In de 2e helft van 2008 zakte de olieprijs - vanwege de credietcrisis en het vertragen van de economie wereldwijd - naar een dieptepunt van slechts $ 35 per vat. En in april 2009 is het opgelopen tot ca. $ 50 en in augustus al weer € 75. De OPEC vermindert inmiddels de productie. Alle olie-opslagplaatsen in Rotterdam zijn vol en voor de kust liggen massa's volle olietankers te wachten tot ze kunnen afladen. Of ze wachten op betere tijden en hogere verkoopprijzen (HH vd M). In augustus 2010 schommelt de prijs nog steeds rond die $ 75. Begin 2012 al weer een nieuw hoogtepunt van ca. $ 125. De OPEC is dan bang voor schade aan de wereldeconomie en streeft naar een prijs van $ 100. Daarom voeren ze de dagproductie in mei 2012 op tot ongekende dagvolumes, ondanks de boycot van Iraanse olie.

Anno 2008 is Roy op het Veld niet optimistisch en daar veranderen tijdelijke prijsdalingen door diverse tijdelijke economische crises denk ik weinig aan. In zijn boek "De strijd om energie. Hoe de groeiende honger naar olie en gas de wereld in een crisis stort" schetst hij op spannende en zeer informatieve wijze (het boek staat vol met feiten) hoe de olie- en gaswereld tikt, wie wat produceert, distribueert en consumeert en hoe dat de machtsverhoudingen in de wereld mede bepaalt.

Peak-Oil theorie
Er zijn heel wat mensen, die menen dat de tegenwoordige wereld-olieproductie ongeveer op zijn hoogtepunt is en vervolgens alleen nog maar kan dalen. Onderstaande grafiek illustreert die gedachte:

klik voor een vergroting op de foto (bron: https://www.klimatosoof.nl/node/1071)

Maar er zijn ook mensen, die daar niets van geloven: we zitten anno 2010 wel op die hoge top in de grafiek, maar de sterke daling in de grafiek is een ""toekomstscenario zonder garantie." Ik las - op een bij bovenstaande grafiek vermelde pagina van De Klimatosoof - een extreem andere (helaas anonyme) mening van iemand uit de olie-industrie: die verwacht nog 250 jaar goed bereikbare voorraden exclusief nieuwe vondsten en rekening houdend met groeiscenario’s (in de olievraag) van voor de aanvang van de economische crisis van 2009 en los van nieuwe techniek. Hij is van mening dat die olie nooit op zal gaan aan het opstoken er van.

Hiermee zijn de extreme standpunten van de peak-oil gelovigen en -ongelovigen wel geschetst.

Ik zoek feitelijke onderbouwingen van genoemde standpunten.

De peak oil theorie werd voorde USA reeds in 1956 geformuleerd door M.K. Hubbert, een geoloog van Shell. Hij voorspelde dat de productie in de USA binnen 15 jaar zou pieken. Velen vonden dit een absurd idee. Maar het gebeurde inderdaad, in 1970. Lees verder op deze pagina voor grafieken en tabellen.

"Wereldwijd is de produktie echter blijven stijgen tot de dag van vandaag, 40 jaar later, alhoewel diverse economiseche crises wel zorgden voor rimpelingen in de grafiek".

Niet iedereen is het echter met bovenstaande stelling eens: de productie van aardolie zou dalen, maar worden gecompenseerd door een grote toename van andere vloeibaar gemaakte producten, zoals LNG (liquified natural gas), zoals onderstaande tabellen zouden aangeven (bron: Nick Hodge van Energy & Capital, 29-8-2012). Ik zie echter een stijging tussen 2007 en 2011, zowel van de Crude Oil alleen (+ ca. 1,2 miljoen vaten), als wanneer gecombineerd met overige "liquids" (+ ca. 2,6 miljoen vaten, waarvan dus 1,2 Crude oil en 1,4 Liquids). Dus met deze cijfers wint Hodge het debat niet.

Nick Hodge van Energy and Capital, aanhanger van de peak oil theorie, geeft (d.d. 29-8-2012) in onderstaande tabel aan dat er heel wat belangrijke olie producerende landen zijn waar de olieproductie daalde tussen 2006 en 2009. Opgeteld geeft dat in deze tabel inderdaad een daling, maar dat moet je dan dus wel voor de hele wereld laten zien. In de tabel laten bv. Rusland, Irak en Angola juist grote productiestijgingen zien. In de USA stijgt de productie inmiddels ook weer (zie onder bij USA).

Bron: Nick hodge, Energy and Capital, 29-8-2012

literatuur en websites:
De website energyandcapital.com heeft een aanklikbaar archief met bijna 40 artikelen over peak-oil.
De piek-olie theorie, in 1956 geformuleerd voor de USA door M.K. Hubbert
Zie ook de website van Peakoil Nederland

Schatting van oliereserves.
Je hebt voorraden en voorraden. Het hangt van de gehanteerde boekhoudmethoden af of ze mogen meetellen of niet.
Enkele jaren geleden moest Shell om die reden grote afboekingen doen, wat nogal een schandaal gaf. Globaal gezegd mag men die voorraden meetellen die op dat moment technisch en economisch winbaar zijn. Veelal wordt van olievelden hooguit 50% als winbaar beschouwd. Maar technologische ontwikkelingen kunnen uit stopgelegde of nog gebruikte velden op den duur steeds meer olie of gas winnen. Als je een olieveld goed beheert kan wel tot 66 % worden gewonnen, als je het slecht beheert (te snel uitput) slechts ca. 33% (bron: ....).

Zie onze separate webpagina over oliereserves wereldwijd en per land

Olieproducerende landen nader toegelicht:

Canada
Volgens het CIA-factbook 2008 heeft Canada bewezen oliereserves van 179 miljard vaten en is daarmee de no. 2 in de wereld, na Saoedie-Arabië (bron: Elsevier). In de bovenste tabel citeer ik echter uit een studie die stelt dat Canada de no. 1 is in oliereserves als je de teerzanden meerekent.

China
Sinds ca. 1992 consumeert China meer olie dan het consumeert. De import neemt dus sterk toe.

Falkland Islands (U.K.) Argentinië claimt de soevereiniteit over deze eilandengroep, die ze Las Malvinas noemen. Ze voerden hierover in 1982 met Groot Brittannië (onder leiding van Margareth Thatcher) een heuse oorlog, die ze na 7 weken verloren, nadat ze aanvankelijk de eilandengroep met militairen hadden ingenomen. Het duurde tot 1990 voordat de diplomatieke betrekkingen werden hersteld, zonder dat de twee landen het echt eens werden over de soevereiniteit. Klik op kaart voor vergroting Rondom de Falkland-eilanden worden grote olievoorradern vermoed, wat deels een verklaring voor deze oorlog zou kunnen zijn. Het Britse en op de beurs van Londen genoteerde Falkland Oil and Gas Ltd. is er actief Het eveneens beursgenoteerde Britse olie-exploratiebedrijf Desire Petroleum is in februari 2010 ten noorden van de Falkland-eilanden in de Atlantische Oceaan begonnen met olieboringen. Ook het in Londen genoteerde Rockhopper Exploration Plc boort anno 2010 nabij de Falklands naar olie. Argentinië is fel tegen de olievorsingen bij de eilanden.

Britse olievorsingen bij de Falklands; Copyright 2010, Novum

India
India, qua bevolkingsomvang het 2e land ter wereld, consumeert steeds meer olie terwijl de productie sinds 1995 stagneert. De importbehoefte stijgt dus sterk

Sinds 2009 wordt er olie geproduceerd door het aan de Indiase beurs genoteerde Cairn India, dat voor ca. 2/3e deel in handen is van het in Londen genoteerde Cairn Energy Plc. Hun Rajasthan project is een van de grootste olie- en gasontwikkelingsgebieden in India. Anno medio 2010 is er 4 miljard boe (barrels of oil equivalent) ontdekt en is het doel om de productie op te voeren naar 240,000 bopd. (olievaten-equivalent / dag. Dat bijna kwart miljoen vaten is veel ten opzichte van India's totale dagelijkse productieniveau, dat in 2007 op ca. drie kwart miljoen vaten / dag lag (zie de rode lijn in bovenstaande grafiek).

Iraq / Irak
Irak is zeer rijk aan relatief eenvoudig te ontginnen olie en gas. Het land heeft de op drie (Saoedie-Arabië, Canada en Iran) na grootste hoeveelheid oliereserves ter wereld. In dec. 2009 worden deze geschat op 115 miljard vaten, maar dat is gebaseerd op cijfers uit de jaren '70 en sinds die tijd is de technologie om meer olie uit een veld te halen sterk verbeterd. Het CIA-factboek uit 2008 vermeldt ook 115 miljard vaten.
Maar door de vele oorlogen is de productie behoorlijk gedaald. Oliewinning is extreem belangrijk voor het land. Ruim 90 % van de inkomsten komt er uit voort (bron: fd.nl, 17-10-2009; 5-11-2009).

Per januari 2011 heeft Irak een dagelijkse productie van ongeveer 2,5 miljoen vaten, maar wil die de komende jaren verdrievoudigen. Dàn horen ze weer bij de top van olie producerende landen. Volgens de minister van olie kan de dagproductie per 2020 zelfs wel naar 12 miljoen vaten. Dat is meer dan in de no. 1 producent in de wereld, Saoedie Arabië, in 2004 produceerde. Anno 2009 vraagt Irak aan de oliemaatschappijen wereldwijd om in te schrijven op de winning-licenties van diverse olievelden. Zie de lijst met 45 oliemaatschappijen die mee mogen bieden op de eerste veiling in juni 2009. Tijdens die veiling gingen er acht contracten onder de hamer, maar werd er uiteindelijk maar één gegund, die van het grote Rumailaveld, aan het Chinese CNPC en het Britse BP (waarde 15 miljard US $). Oorzaak van de mislukte veiling was toen onenigheid tussen de oliemaatschappijen en de Iraakse regering over de voorwaarden voor het ontginnen van de olievelden. De partijen konden het niet eens worden over de vergoeding die het Iraakse ministerie van olie zou moeten betalen als de oliemaatschappijen boven het minimale productie-niveau zouden uitkomen. Volgens het FD van 13-12-2009 behoudt Irak een aandeel van 25% in alle vergunningen die worden uitgegeven. In de berichtgeving komt dat echter slechts in een enkel geval in de verdelingspercentages tot uiting.

In November 2009 tekende een Italiaanse groep een initiële overeenkomst om het Zubair-olieveld in Zuid-Irak te ontwikkelen.

In de veilingronde van december 2009 heeft Shell (45%) samen met het Maleisische Petronas (30%) de aanbesteding gewonnen om het Majnoon olieveld in Zuid-Irak verder te ontwikkelen, een van de grootste olievelden in Irak, met een geschatte reserve van 12,6 miljard vaten olie. Shell en Petronas willen - zo gaat het gerucht - een vergoeding van de Iraakse regering van 1,39 dollar per vat en ze verwachten een productie van 1,8 mln vaten per dag. (momenteel slechts 45.000). Irak zelf heeft de resterende 25% in het contract.

Om het olieveld van Halfaya in het zuiden van Irak te ontginnen, werd in december 2009 een contract toegekend aan het consortium dat wordt geleid door China Natinal Petroleum Corp., Petronas en het Franse Total SA.(bron: fd.nl, 11-12-2009)

Klik hier voor een lijst met 45 oliemaatschappijen (en hun beursnoteringen) die anno 2009 in Irak mochten meebieden voor olieconcessies.

Op 12-9-2011 zegt in het VPRO TV-programma Tegenlicht een voormalige top shot uit de Amerikaanse regering (Lawrence Wilkerson , destijds chef-staf van Colin Powell, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken in de eerste ambtstermijn van George W. Bush (2001-2005)) dat Dick Cheney en Bush onder valse voorwendselen (Al Quaida, 9/11th; en Hussein's veronderstelde bezit van massadestructiewapens) Amerika een oorlog tegen Irak en Saddam Hussein invoerden, die in werkelijkheid ging om de veronderstelde olievoorraden, wellicht geen 100 miljard vaten, maar 200 miljard en mogelijkerwijze zelfs 300 miljard vaten. Daarmee zou Irak de rol kunnen gaan spelen die Saoedie-Arabië tot op heden vervulde, maar waar de productiepiek inmiddels aanstaande leek. Men vreesde dat olie in de toekomst wellicht 300 à 400 $ per vat kon gaan kosten indien er tekorten zouden ontstaan in de wereld. Herstel en toename van de olieproductie in Irak zou dan heel goed uitkomen. Het is maar 1 letter verschil, maar voor Iran zou je dezelfde redenering kunnen opzetten........

Bronnen:
FD en FD.nl, 17-10-2009; 5-11-2009, 11-12-2009; 12-12-2009; 13-12-2009; 17-1-2011
VPRO-programma Tegenlicht, 12-9-2011

Iran (Perzië)
De oliereserves van Iran worden anno dec. 2009 geschat op 137 miljard vaten (FD, 13-12-2009). Daarmee zijn ze na Saoedie-Arabië en Canada de no. 3 in de wereld.
Iran produceert anno 2011 ca. 4,5 miljoen vaten olie per dag, ca. 5% van het wereldaanbod (FD, 4-1-2012, p.15).
Iran is een van de belangrijkste olie-exporteurs ter wereld. In 2004 stonden ze op de 4e plaats. Dat levert ze anno 2008 ca. US $ 270 miljoen per dag op, dus per jaar bijna 100 miljard $. (ter vergelijking: de NL staatsbegroting is jaarlijks ca. € 200 miljard, dus ca. 2 maal zo veel).
De benzine is er sinds juni 2007 op de bon en kost (zwaar gesubsidieerd) 1000 Rial / liter, zijnde 7 Eurocent.
bron: FD, maart 2008.

Volgens een TV-actualiteitenprogramma in April 2009 gaan er dagelijks 17 miljoen vaten olie via de nauwe en door Iran beheerste Straat van Hormuz. Amerika kan die oliestroom slecht missen, wat Iran een bepaald soort machtspositie geeft. Anderzijds willen ze natuurlijk ook die bovengenoemde $ 270 miljoen per dag aan olie-inkomsten niet missen. De lieve vrede is dus voor beide landen belangrijk. Ter vergelijking: anno 2008 verbruikt de wereld ca. 85 miljoen vaten olie per dag. Er gaat dus dagelijks 20% van de wereldconsumptie door de straat van Hormuz.

klik op foto voor vergroting Zie wat Wikipedia meldt over de geschiedenis van deze startegische doorvaartroute.

Slechts een klein deel van de Iraanse olie-export gaat naar Westerse landen. Het merendeel gaat naar Azië. Japan en Zuid Korea zijn sterk afhankelijk van Iraanse olie en gas (FD, 4-1-2012, p.15).

Het grootste gasveld ter wereld ligt Noordelijk van Quatar in de Perzische Golf. Het Iraanse deel van het veld ( South Paers) bevat zowel olie als gas.

Kazachstan / Kazakhstan

Kazachstan is qua oppervlak het 8e land ter wereld. Het werd in 1991 een onafhankelijke staat, na het uiteenvallen van de Sovjet Unie. Het deelt met Rusland een 7.000 km lange grens en is economisch nog zeer met Rusland verweven.Westelijk grenst het land aan de Kaspische zee, op de grens van Europa en Azië, waar enorme olie- en gasvoorraden zijn gevonden. Het centrum van de olie-industrie ligt aan de Kaspische zee, in de plaats Atyrau. Het land heeft ook een enorme bodemvoorraad aan allerhande belangrijke metalen. Oostelijk heeft het land een zeer lange grens met China. De oude hoofdstad is Almaty, bij ons bekend als Alma-Ata, in het zuiden van het land. Nu nog het financiële centrum van het land. Maar sinds ca. 2000 is er bijna uit het niets een nieuwe hoofdstad gesticht, Astana, in het noorden van het land aan de rivier de Esil. President Nursultan Nazarbayev dominineert de politiek al sinds ca. 1990. In 2010 krijgt Kazachstan de voorzittershamer van de OVSE, de Organistatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa, waarin de NAVO samenwerkt met niet-lidstaten uit Europa en Azië.

klik op foto voor vergroting

Het Tengiz-veld (in 1979 door de Russen ontdekt) moet het diepste producerende veld ter wereld worden. Chevron sloot hiertoe in 1991 al met Moskou een overeenkomst en wist dat in 1992 hernieuwd af te sluiten met het onafhankelijk geworden Kazachstan. Andere participanten zijn o.a. ExxonMobil en KazMunayGaz.

Gezegde: olie waarvoor geen afvoer is komt niet boven de grond.
Kazachstan was tot voor kort bijna volledig afhankelijk van Moskou als het gaat om uitvoer van olie en gas naar de internationale markten. Er loopt een pijplijn, de CPC-oliepijlijn vanaf Atyrau naar de Russische havenstad Novorossiisk aan de Zwarte Zee.
Maar China voltooide in juli 2009 een oliepijpleiding vanaf het meest westelijk gelegen veld van Kazachstan, via het oosten van het land over de grens naar West-China. Een 2e pijplijn moet straks gas uit Turkmenistan (zuidelijk grenzend aan Kazachstan en de Kaspische Zee) via de hoofdstad Almaty naar China transporteren. De westerse oliemaatschappijen hebben vreemd genoeg nog geen afvoer geregeld voor hun deel van de te winnen olie en gas. Dat geldt zowel voor het Kashagan-veld als het Tengiz-veld.
In 2006 ging het Amerikaanse ministerie van energie er nog van uit dat de Kazachstaanse olie naar Europa en Amerika zou vloeien, via tankers en pijpleidingen via Turkije. Een forse geopolitieke tegenvaller, dus ! En dat terwijl de westerse (en Japanse) oliemaatschappijen de investeringsmiljarden fourneren.

bronnen:
R. ten Hoedt, in het FD van 22-8-2009.
R. Op het Veld (2008), De strijd om energie.
Wikipedia-NL, d.d. 31-8-2009

<---- klik op foto voor vergroting

Anno 2009 heeft Kuweit een productiecapaciteit van 3 miljoen vaten olie per dag. Ze willen dat dat in 2020 wel 4 miljoen is en investeren daartoe van 2009 - 2020 ca. US $ 87 miljard. In dat bedrag zit ook de investering in een nieuwe olieraffinaderij (bron: fd, 21-10-2009). Het land heeft slechts ca. 2 miljoen inwoners.

Libië Voor de revolutie tegen het Ghadaffi-regiem in 2011 uitbrak produceerde Libië ca. 1,5 à 1,8 miljoen vaten olie pert dag (ca. 2% van de wereldproductie), waarvan het ca. 85% exporteerde. Het was daardoor per hoofd van de bevolking het rijkste land van Afrika. Tegen het einde van de revolutie in augustus 2011 was de productie nog slechts 100.000 vaten per dag. Wegens vele beschadigingen aan de olieproductiefaciliteiten zal het jaren duren voordat het oude productienieveau weer hersteld zal zijn. Het land is lid van de OPEC en heeft anno 2011 met 47 miljard vaten olie de grootste bewezen oliereserves van Afrika en de op 8 na grootste ter wereld. (Het CIA-factbook 2008 noemde 41 miljard vaten bewezen reserves; bron: Elsevier). Het staatsoliebedrijf heet National Oil Company - NOC. bronnen: Seeking Alpha, 23-8-2011

bron der kaarten: CIA

BP in Libië.
Tot 1971 was BP in Libië zeer actief met oliewinning. Maar al hun bezittingen werden in 1971 genationaliseerd en de maatschappij stopte zijn activiteiten in het land. Nadat Engeland in 2007 de Libische aanslagplegers van de vliegramp in Lockerbee vrij liet werd een overeenkomst getekend dat BP naar olie mocht zoeken in een gebied van 21.000 vierkante mijl te land en op zee. Na allerlei vertraging dacht men in 2011 met boren te beginnen, toen de revolutie uitbrak. Het zal nog jaren duren voor BP in Libië daadwerkelijk naar olie boort.

Mongolië   Mongolië stond lange tijd onder de invloedssfeer van Stalin's Rusland. Er werd olie gevonden en gewonnen. Anno 2010 worden er opnieuw grote voorraden gevonden en gewonnen: lees het verhaal van een commerciële web-marketeer die U graag zijn informatie wil verkopen.

Nigeria

Nigeria produceert dagelijks 2,4 miljoen vaten olie. Het binnenlands oliegebruik, ca. 280.000 vaten per dag, is sinds 1995 niet gestegen. Van de totale produktie exporteert het land ca. 2,1 miljoen vaten. Daarmee komt Nigeria op de 6e plaats in de lijst van de olie-exporterende landen, boven Irak, Canada en Venezuela. Maar het land heeft te weinig raffinaderijen om in de eigen behoefte aan brandstof te voorzien. Daarom wordt er benzine ingevoerd uit Venezuela en zelfs uit Groot-Brittannië.   bron: Peakoil Nederland (Peter Polder), d.d. 28-1-2012

klik voor een vergroting

China aast op olievoorraden Nigeria. China zou bereid zijn om de Nigeriaanse regering US $ 30 mrd te betalen in ruil voor bijna een zesde deel van de olievoorraden van het Afrikaanse land. Het Chinese staatoliebedrijf CNOOC wil belangen verwerven in de 23 belangrijkste olievelden van Nigeria, samen goed voor 6 miljard vaten ruwe olie. Dat staat gelijk aan een zesde van de bewezen oliereserves in het land (dat zouden dus 36 miljard vaten olie zijn). Als China en Nigeria tot overeenstemming komen dan wordt CNOOC een geduchte concurrent van westerse concerns als Shell, Total en Chevron, die nu de olievelden of een gedeelte ervan controleren. Het is onduidelijk of deze bedrijven verplicht zullen worden (een deel van) hun belangen op te geven. Een adviseur van de Nigeriaanse president Umaru Yar'Adua zei in de Financial Times: 'Misschien gaat het niet over 6 miljard vaten. We willen onze traditionele vrienden niet verliezen.' Hij zei echter dat de Chinezen 'een veelvoud bieden van wat de huidige producenten toezeggen'. Voor CNOOC is het niet de eerste investering in Nigeria. Het olie- en gasbedrijf heeft in 2006 voor US $ 2,69 mrd een belang gekocht in het olieveld OML-130 (bron: fd.nl, 29-09-2009). Bovenstaand zou betekenen dat de geschatte olievoorraden in Nigeria geschat worden op ca. 6 x 6 = ca. 36 miljard olievaten-equivalenten.

Nigeria heeft een gasbedrijf, NLNG, dat (zonder stilleggingen door sabotage) goed is voor ca. 10% van de wereldwijde productie van vloeibaar gemaakt aardgas (lng). Shell heeft een belang van 26% in NNLG. Ze produceert in de Soku-gasfabriek. Van November 2008 tot december 2009 lag die stil wegens sabotage van de pijpleidingen, waar gaten in waren geboord. Dat scheelde de helft van de gebruikelijke Nigeriaanse gasproductie.

Noorwegen
Statoil is het Noorse staatsoliebedrijf.
In 2011 vond Statoil 150 km uit de kust van Stavanger, in het zuid-westen van Noorwegen, 2 olievelden, met tezamen ca. 500 miljoen à 1,2 miljard winbare vaten olie, waarschijnlijk de grootse vondst in 2011 wereldwijd.

Saoedi-Arabië Volgens het CIA-factbook 2008 heeft Saoedie-Arabië de meeste bewezen oliereserves ter wereld: 267 miljard vaten (bron: Elsevier). In de bovenste tabel citeer ik echter uit een studie die stelt dat Canada de no. 1 is in oliereserves als je de teerzanden meerekent. Saoedie-Arabië is met een productie van ca. 10 miljoen vaten per dag, samen met Rusland, de nummer 1 of 2 olieproducent ter wereld (bron: Seeking Alpha, 23-8-2011). De Saoedische olie gaat vooral naar Europa en de USA. Het land kan als enige of één der zeer weinigen regulerend optreden in de behoefte aan vraag en aanbod: ze kan de produktie tijdelijk met 2 miljoen vaten / dag opvoeren (FD, 4-1-2012, p.15). Er wordt wel gezegd dat het land in staat is om de olieproduktie snel op te voeren, indien nodig, en af te knijpen als de olieprijs te veel zakt. Desalniettemin varieerde de olieprijs in 2008 vrij snel van $ 144 tot $35 als gevolg van eerst een oververhitting der economie en daarna de credietcrisis en daar aan gerelateerde marktmechanismen. Echt controle over de olieprijs heeft dus kennelijk niemand. Tijdens de revolutie in Libië in 2011 heeft Saoedie Arabië de productie echter wel tijdelijk verhoogd met ca. 1 miljoen vaten per dag.   Olie- en gasvelden in Saoedi-Arabië ----> (bron: energyandcapital.com 9- juli -2010 )

Although Saudi Arabia has around 100 major oil and gas fields (and more than 1,500 wells), over half of its oil reserves are contained in only eight fields — including the giant 1,260-square mile Ghawar field, the world's largest oil field, with estimated remaining reserves of 70 billion barrels. Ghawar produces five million barrels a day of Arabian Light Crude. Bron: energyandcapital.com 9 juli 2010.

Voor de export van olie is Saoedie-Arabië vooral aangewezen op tankertransport vanuit de Perzische Golf door de Straat van Hormuz. in theorie kan het land ook via haar westkust (de Rode Zee) olie exporteren, maar daarvoor ontbreekt de infrastructuur (FD, 4-1-2012, p.15).

Sudan (Noord en Zuid)
produceert anno 2010 ca. 470.000 vaten olie per dag. Men verwacht dat dat zal gaan stijgen in de komende jaren. (bron: FD, 23-8-2010). Van die olie gaat 75% naar China, dat, middels haar staatsoliebedrijven, grote belangen heeft in zowel de olieproductie als de logistiek er omheen.

Na een tientallen jaren durende oorlog (die zeker 2 miljoen levens eiste) is het christelijk-animistische Zuid Sudan in juli 2011 onafhankelijk geworden van het islamitische Noord Sudan. Het zuiden kreeg 75% der olievelden, het noorden 25% en de pijpleidingen van Zuid Sudan naar de Noord Sudanese havenstad Port Sudan, waar alle olie van heel Sudan wordt verscheept. Voor het transport door die leidingen vraagt het Zuid Sudan wel $ 32 - 36 per vat, vele malen hoger dan elders gangbaar. Dat geeft onenigheid. Zuid Sudan (hoofdstad Juba) is nu, begin 2012, met een olieproduktie van ca. 350.000 vaten per dag de 6e olieproducent van Afrika. Olie geeft ze 98% van hun staatsinkomsten. Noord Sudan (hoofdstad Khartoum) heeft dus een olieproduktie van maar ca. 100.000 vaten per dag + de inkomsten van hun oliepijplijn. Bron: FD, 27-1-2012 (Mark Schenkel uit Kampala) <------ klik voor vergroting

Syrië
Shell is anno 2011 de op een na grootste Europese afnemer van Syrische olie (bron: FD, 17-8-2011).

USA

In de golf van Mexico wordt langs de Amerikaanse kust veel naar olie geboord en olie gewonnen. Het is een van de weinige plekken in de wereld met aanzienlijke reserves die niet in handen zijn van staatsbedrijven. Er wordt onder andere olie gewonnen door BP, Exon en Shell, dat er anno juni 2010 17 velden in productie heeft ( FD, 1-6-2010).
De ramp met een BP boorplatform in april 2010 bracht de overheid er toe om verdere proefboringen een half jaar op te schorten (FD, 1-6-2010). Voor Shell betekende dat stillegging van 5 projecten.

bron van bovenstaande grafiek: Energy and Capital, 29-8-2012, door Nick Hodge

De peak oil theorie werd voor de USA reeds in 1956 geformuleerd door M.K. Hubbert, een geoloog van Shell. Hij voorspelde dat de productie binnen 15 jaar zou pieken. Velen vonden dit een absurd idee. Bovenstaande grafiek en tabel (bron: EIA-Energy Information Administration) laten zien dat de produktiepiek in 1970 optrad: ca. 9,6 miljoen vaten per dag. In 2009 nog maar ca. 5,4 miljoen vaten / dag. Ook de bewezen voorraden piekten in dat jaar, zoals een tabel hoger op in deze pagina laat zien. Bron: Energy and Capital, 12-8-2010. Maar anno 2012 is de olieproduktie al weer een tijdje stijgende.........

In 2005 importeerde de USA 60% van haar oliebehoefte (bron: Nick Hodge, Energy and Capital 22-9-2012).
Iets voor 2007 consumeerden de VS ca. 20 miljoen vaten olie / dag. ! 15 miljoen, dus 75% daarvan moest dus wel worden geimporteerd ! In 2011 was de consumptie iets minder: 19 miljoen vaten / dag (zie tabel hier onder).
In 2012 wordt nog maar 42% geïmporteerd omdat de olieproduktie weer stijgt, zoals bv. in het Bakken veld in North Dakota (bron: Nick Hodge, Energy and Capital 22-9-2012).

In april 2006 importeerden ze 1,7 miljoen vaten / dag uit Canada (bronFD, 10-11-2009).
25% van het totale verbruik wordt uit Mexico geïmporteerd
Uit Venezuela wordt ook veel geïmporteerd, ondanks de haat-liefde verhouding met president Chavez.

bron: onntleent aan Energy and Capital, 29-8-2012, door Nick Hodge

Door de shale-oil revolutie wordt anno 2019 weer volop olie geproduceert in de U.S.A. Weg peak oil theorie (en praktijk):

The U.S. will likely pump a record 12.4 million barrels a day this year (= 2019), 13 percent higher than in 2018, according to the EIA. Most of the growth will come from the Permian Basin of West Texas and New Mexico.(bron: rigzone.com, Febr. 20th 2019: America's Shale Boom Keeps Rolling, door Kevin Crowley and Rachel Adams-Heard).

Venezuela

Venezuela is het meest olierijke land ter wereld , met grotere olievoorraden dan Saoedie Arabië.

China investeert $16mrd in de Venezolaanse olie-industrie. Hiermee vergroot Venezuela haar olieproductie en tegelijkertijd de gewenste onafhankelijke positie met de Verenigde Staten. Aldus de Venezolaanse leider Hugo Chavez. De transactie met de Chinezen komt kort na een soortgelijke transactie met Rusland. Met Rusland is afgesproken dat het $20 mrd in de Venezolaanse olie-industrie stopt. De twee transacties samen zal de productie volgens Chavez met 900.000 vaten per dag vergroten. Investeerders in de Venezolaanse olie-industrie klagen al maanden dat de overheid te weinig investeert in de infrastructuur, wat de olieproductie schaadt.Volgens BBC zijn de overeenkomsten met China en Rusland voor Chavez onderdeel van een breder pakt om zijn bilaterale partners in de olie-industrie te vergroten. De Verenigde Staten is ondanks deze wens van de Socialistische leider nog steeds de steunpilaar van de Venezolaanse olie-industrie. (bron: fd.nl, 17-9-2009).

10 jaar later, anno februari 2019 zijn onder president Maduro, de opvolger van Chavez, al 3 miljoen Venezuelanen het land uitgevlucht, meest om economische redenen. Door wanbestuur heeft de bevolking aan alles gebrek. De olie-industrie werkt op een laag pitje.

Olie- en gas producerende bedrijven nader toegelicht:

Klik hier voor een lijst met 45 oliemaatschappijen (en hun beursnoteringen) die anno 2009 in Irak mochten meebieden voor olieconcessies. Alsmede voor alle aan de beurs van Londen genoteerde oliemaatschappijen.

Het Open Directory Project geeft een lijst met ca. 150 olie en gas explorerende en producerende bedrijven, van wie de websites aanklikbaar zijn.

In het volgende wordt dieper ingegaan op diverse bedrijven.

Britisch Petroleum - BP
(genoteerd op de beurs van Londen)

Winstcijfers van BP
Het tweede kwartaal van 2008 heeft een nettowinst van bijna 10 mrd dollar opgeleverd voor BP. Het energieconcern wist sterk te profiteren van de hoge olieprijzen. De omzet steeg met 49% tot 111 mrd dollar. De winstcijfers worden overschaduwd door de toenemende problemen in Rusland. Russische autoriteiten en partners werken BP fors tegen bij de joint venture met TNK. (FD, p.13 – Vk, p.7 / IEX.nl, 30-7-2008).

BP in Irak
In juni 2009 verwierf BP een oliewinningscontract voor het grote Rumailaveld in Irak, samen met het Chinese CNCP (zie onder Irak).

BP in de Golf van Mexico
20 april 2010 begon een ramp met een verbrand boorplatform Deepwater Horizon van BP in de Golf van Mexico, voor de kust van de Amerikaanse staat Louisiana: het zal Amerika's grootste olieramp tot dusver worden.
Het boorplatform werd door een explosie getroffen, waarbij 11 doden vielen. Grote lekkeages volgden uit 3 boorputgaten op een diepte van 1500 m.. Er zal grote schade volgen aan het milieu, de visserij en het toerisme aan stranden en visserijtoerisme langs de kusten van Amerika. Lees meer.

BP in Libië.
Tot 1971 was BP in Libië zeer actief met oliewinning. Maar al hun bezittingen werden in 1971 genationaliseerd en de maatschappij stopte zijn activiteiten in het land. Nadat Engeland in 2007 de Libische aanslagplegers van de vliegramp in Lockerbee vrij liet werd een overeenkomst getekend dat BP naar olie mocht zoeken in een gebied van 21.000 vierkante mijl te land en op zee. Na allerlei vertraging dacht men in 2011 met boren te beginnen, toen de revolutie uitbrak. Het zal nog jaren duren voor BP in Libië daadwerkelijk naar olie boort. (Bron: Seeking Alpha, 23-8-2011).

Cairn Energy Plc.
Cairn Energy is genoteerd aan de beurs in Londen. De koers van het aandeel is op hun site ter volgen, maar wellicht beter op deze site.
Cairn Energy boort naar olie en gas in India, Groenland, Albanië, Bangladesh, Nepal en  Tunisia; zie de wereldkaart met die landen.
Sinds 2009 wordt er olie geproduceerd door het aan de Indiase beurs genoteerde Cairn India, dat voor ca. 2/3e deel in handen is van het in Londen genoteerde Cairn Energy Plc. Hun Rajasthan project is een van de grootste olie- en gasontwikkelingsgebieden in India. Anno medio 2010 is er 4 miljard boe (barrels of oil equivalent) ontdekt en is het doel om de productie op te voeren naar 240,000 bopd. (olievaten-equivalent / dag. Dat bijna kwart miljoen vaten is veel ten opzichte van India's totale dagelijkse productieniveau, dat in 2007 op ca. drie kwart miljoen vaten / dag lag (zie de rode lijn in bovenstaande grafiek in de paragraaf over Inida).

Chevron
Participeert in de ontwikkeling van het Tengiz-veld in Kazachstan (zie onder Kazachstan).

CNCP (China)
Ze verwierven in juni 2009 samen met BP een oliewinningscontract in voor het grote Rumailaveld Irak (zie onder Irak); Om het olieveld van Halfaya in het zuiden van Irak te ontginnen, werd in december 2009 een contract toegekend aan het consortium dat wordt geleid door China Natinal Petroleum Corp., Petronas en het Franse Total SA.(bron: fd.nl, 11-12-2009)

ConocoPhilips (uit de VS)
Is betrokken bij de ontwikkeling van het Kashagan-veld in Kazachstan (zie onder Kazachstan).

ENI (Italië).
Is betrokken bij de ontwikkeling van het Kashagan-veld in Kazachstan, eerst als uitvoerder van het project, maar vanwege mismanagement later in een bescheidener rol (zie onder Kazachstan).

ExxonMobil (USA)
Is de grootste particuliere oliemaatschappij ter wereld.
Begin November 2009 won ExxonMobil (die de leiding kreeg) samen met Shell een contract voor de ontwikkeling van het West-Qurna-veld, in het zuid-oosten van Irak.
Ze zijn betrokken bij de ontwikkeling van het Kashagan-veld en het Tengiz-veld in Kazachstan (zie onder Kazachstan).

GNOOC (China)
China aast op olievoorraden Nigeria. China zou bereid zijn om de Nigeriaanse regering US $ 30 mrd te betalen in ruil voor bijna een zesde deel van de olievoorraden van het Afrikaanse land. Het Chinese staatoliebedrijf CNOOC wil belangen verwerven in de 23 belangrijkste olievelden van Nigeria, samen goed voor 6 miljard vaten ruwe olie. Dat staat gelijk aan een zesde van de bewezen oliereserves in het land. Als China en Nigeria tot overeenstemming komen dan wordt CNOOC een geduchte concurrent van westerse concerns als Shell, Total en Chevron, die nu de olievelden of een gedeelte ervan controleren. Het is onduidelijk of deze bedrijven verplicht zullen worden (een deel van) hun belangen op te geven. Een adviseur van de Nigeriaanse president Umaru Yar'Adua zei in de Financial Times: 'Misschien gaat het niet over 6 miljard vaten. We willen onze traditionele vrienden niet verliezen.' Hij zei echter dat de Chinezen 'een veelvoud bieden van wat de huidige producenten toezeggen'. Voor CNOOC is het niet de eerste investering in Nigeria. Het olie- en gasbedrijf heeft in 2006 voor US $ 2,69 mrd een belang gekocht in het olieveld OML-130 (bron: fd.nl, 29-09-2009).

Inpex (uit Japan)
Is betrokken bij de ontwikkeling van het Kashagan-veld in Kazachstan (zie onder Kazachstan).

KMG, KazMunayGaz, de olie- en gasmaatschappij van Kazachstan.
Ze zijn uiteraard betrokken bij de oliewinning in eigen land (zie onder Kazachstan)

Kuwait Petroleum
De Rotterdamse raffinaderij van Kuwait Petroleum is de kleinste van Nederland. De uit 1963 stammende raffinaderij heeft een verwerkingscapaciteit van 88.000 vaten (à 159 liter) per dag, wat neerkomt op 7% van de in Nederland aanwezige productiecapaciteit (die dus geschat kan worden op ca. 1.257 miljoen vaten). De vestiging in de Europoort een belangrijk logistiek overslagpunt. Jaarlijks leggen er tussen de 3000 tot 4000 schepen aan om olieproducten in te nemen. Daarnaast doen 20.000 trucks de raffinaderij aan. 'Sinds 2000 hebben we enkele honderden miljoenen geïnvesteerd in milieugerelateerde verbeteringen', aldus de raffinage-directeur. 'Daar gaan we de komende jaren in ieder geval mee door.' (bron: fd.nl, 26-9-2009)

Lukoil (Rusland)
Lukoil gaat samen met het Noorse oliebedrijf StatoilHydro het West Qurna-2 olieveld in Irak ontwikkelen, een van de grootste ongebruikte olievelden ter wereld. Daar ligt voor zeker 12,9 miljard vaten olie in de grond. Beide bedrijven vroegen de Iraakse regering om $ 1,15 per vat bij een verwachte productie van 1,8 miljoen vaten per dag. Lukoil ontvangt 85% van de opbrengsten, de Noren krijgen 15%. Het gebied ligt ten westen van het ongeveer even grote Majnoon veld (bron: fd.nl. 13-12-2009).

Petrobras
Het Braziliaanse staatsoliebedrijf

Petronas (Maleisië)
Om het olieveld van Halfaya in het zuiden van Irak te ontginnen, werd in december 2009 een contract toegekend aan het consortium dat wordt geleid door China National Petroleum Corp., Petronas en het Franse Total SA.(bron: fd.nl, 11-12-2009)
Petronas verwierf in dec. 2009 samen met Shell een oliewinningscontract voor de verdere ontwikkeling van het grote Majnoon-olieveld (12,8 miljard vaten reserves) in Zuid Irak. Ze nemen deel voor 30% in dit contract.

Shell (Royal Dutch Shell / Koninklijke Nederlandse Shell)

Voorraden olie en gas
In het voorjaar van 2010 had Shell 14,1 miljard vaten olie-equivalent in de boeken staan. Naar verwachting kan Shell hier dat jaar nog 2,7 miljard aan toevoegen door overname van grote delen van het Amerikaanse gas-exploratiebedrijf East Resources, voor $ 4,7 mrd. Het gaat hierbij om zgn. "tight gas", dat gevonden wordt in kleisteen en ligt in het Noord-Oosten van Amerika.

Shell streeft naar een steeds groter deel aan gasactiviteiten t.o.v. olie-activiteiten. Anno begin 2010 is die verdeling ca. 50/50, maar het gasbelang zal relatief groter worden. Omdat verbranding van gas schoner is dan verbranding van olie zal gas bekangrijker worden als brandstof voor energiecentrales.

Productiecijfers.
Anno 2009 kampt Shell al enkele jaren met dalende productiecijfers.
In het 3e kwartaal van 2009 bedroeg de productie van Shell 2,96 miljoen vaten olie-equivalent per dag (wereldwijd in 2008 ca. 85 miljoen).
In het 1e kwartaal van 2012 liep de produktie op naar 3,55 miljoen vaten olie-equivalent per dag (+ 4%) , goed op weg naar het in 2017/18 nagestreefde volume van 4 miljoen vaten olie-equivalent per dag.

bronnen: FD, 27-4-2012

Winstcijfers
In het 1e kwartaal 2012 was de operationele winst $ 7,3 miljard, mede door de relatief hoge gemiddelde olieprijs van $ 118 / vat.
Shell kan winstgevend produceren zolang de olieprijs niet onder de $ 80 zakt.

bronnen: FD, 27-4-2012

Shell in Kazachstan
Het Kashagan-veld in Kazachstan is het grootste olieveld buiten het Midden-Oosten en is de grootste ontdekking van oliereserves sinds ca. 1980. Shell participeert hierin voor ca. 16,8% (volgens Shell "een van de grootste bouwstenen voor de toekomst van Shell"). Het veld zou in ca. 2015 op volle toeren moeten draaien (zie verder onder Kazachstan).

Shell in Irak
Begin November 2009 won Shell (20% aandeel) samen met ExxonMobil (die de leiding kreeg) een contract voor de ontwikkeling van het West-Qurna-veld, in het zuid-oosten van Irak. Naar verwachting zal de dagproductie van het veld uitkomen op 2,3 miljoen vaten per dag en krijgen de oliemaatschappijen $1,90 per vat. De totale reserves van het veld worden geschat op 8,7 miljard vaten.

In December 2009 heeft Shell (45%) samen met het Maleisische Petronas (30%) de aanbesteding gewonnen om het Majnoon olieveld in Zuid-Irak verder te ontwikkelen, een van de grootste olievelden in Irak, met een geschatte reserve van 12,6 miljard vaten olie. Shell en Petronas willen - zo gaat het gerucht - een vergoeding van de Iraakse regering van 1,39 dollar per vat en ze verwachten een productie van 1,8 mln vaten per dag (momenteel slechts 45.000). Irak zelf heeft de resterende 25% in het contract.

Shell in Nigeria
Shell werkt anno 2010 al 50 jaar in Nigeria. Het exploiteert er ca. 1000 oliebronnen in 90 olievelden en heeft er 6.000 km (!) aan pijpleidingen liggen. Hierbij speelt Shell dochter The Shell Petroleum Development Company - SPDC een belangrijke rol. Het gebied waar het werkzaam is is bijna net zo groot als Nederland en is anno 2010 goed voor ca. 11% van Shell's totale olie- en gasproductie, althans als de productie niet wordt gestoord door onlusten, die nogal eens voorkomen. Shell heeft er last van ontevreden burgers, activisten en sabotage. Men ergert er zich aan luchtvervuiling door affakkelen van gas, lekkages uit pijpleidingen en aan het feit dat weinig opbrengsten aan de bevolking ten goede komen, een in Afrika veel voorkomend probleem (FD, 24-3-2010).

Shell in Noord-Amerika
Mede door overname van het Canadesche Duvernay produceert Shell medio 2010 in Noord Amerika 140.000 olie-equivalenten "tight gas", wat in 2020 wel 400.000 moet zijn. Dat mede door door overname in 2010 van grote delen van het Amerikaanse gas-exploratiebedrijf East Resources, voor $ 4,7 mrd. Het gaat hierbij om zgn. "tight gas", dat gevonden wordt in kleisteen en ligt in het Noord-Oosten van Amerika.

Shell in Syrië
Shell is anno 2011 de op een na grootste Europese afnemer van Syrische olie (bron: FD, 17-8-2011).

Shell in Quatar
Hier werkt Shell aan het mega-project Pearl GTL waar gas wordt omgezet in vloeibaar produkt.

Statoil
Statoil is het Noorse staatsoliebedrijf.
In 2011 vond Statoil 150 km uit de kust van Stavanger, in het zuid-westen van Noorwegen, 2 olievelden, met tezamen ca. 500 miljoen `a 1,2 miljard winbare vaten olie, waarschijnlijk de grootse vondst in 2011 wereldwijd.

StatoilHydro (Noorwegen)
StatoilHydro gaat samen met het Russische Lukoil het West Qurna-2 olieveld in Irak ontwikkelen, een van de grootste ongebruikte olievelden ter wereld. Daar ligt voor zeker 12,9 miljard vaten olie in de grond. Beide bedrijven vroegen de Iraakse regering om $ 1,15 per vat bij een verwachte productie van 1,8 miljoen vaten per dag. Lukoil ontvangt 85% van de opbrengsten, de Noren krijgen 15%. Het gebied ligt ten westen van het ongeveer even grote Majnoon veld (bron: fd.nl. 13-12-2009).

Total (Frankrijk)
Om het olieveld van Halfaya in het zuiden van Irak te ontginnen, werd in december 2009 een contract toegekend aan het consortium dat wordt geleid door China Natinal Petroleum Corp., Petronas en het Franse Total SA.(bron: fd.nl, 11-12-2009).
Total is betrokken bij de ontwikkeling van het Kashagan-veld in Kazachstan (zie onder Kazachstan).

Informatieve websites
https://dictionnaire.sensagent.com/petroleum/en-en/#definitions
energyandcapital.com
Het Open Directory Project geeft een lijst met ca. 150 olie en gas explorerende en producerende bedrijven, van wie de websites aanklikbaar zijn.

Aanbevolen literatuur:
Op het Veld, Roy (2008), De strijd om energie. Hoe de groeiende honger naar olie en gas de wereld in een crisis stort.
Hij schetst op spannende en zeer informatieve wijze (het boek staat vol met feiten) hoe de olie- en gaswereld tikt, wie wat produceert, distribueert en consumeert en hoe dat de machtsverhoudingen in de wereld mede bepaalt. Warm aanbevolen !
Amsterdam, 2008, uitg. Business Contact, 223 p. met een register, ISBN 978-90-470-0070-9; prijs ca. € 17,50

Oliemaatschappij BP geeft jaarlijks een uitgebreid en gedetailleerd overzicht van alle vormen van energieproduktie in de wereld en de afzonderlijke landen: BP Statistical Review of World Energy (the Good Book for oil men and women).

OPEC

Voor een overzict van historische aandelen van oliemaatschappijen: klik op aparte webpagina's voor bedrijven uit:

Nederland

USA

andere landen

	Web www.hugovandermolen.nl

Deze website is een activiteit van Van der Molen Financial Services, Copyright 2007 e.v.

Mail ons uw commentaar, aanvullingenen en correcties !