Milieuzaken.org

feiten, getallen en opinies


Broeikasgassen

U bent hier: inhoudsopgave - broeikasgassen

Afkorting of begrip onbekend ? Raadpleeg ons milieuwoordenboek !

en Facebook of Linkedin

Google
 
Web www.hugovandermolen.nl

Zie wikipedia, 1-12-2020


99% van onze dampkring bestaat uit stikstof en zuurstof. Slechts 1% is gevuld met broeikasgassen. (bron:- https://gevaarlijke-stoffen.com/Artikel143/ d.d. 4-1-2009).

Broeikasgassen zijn o.a. :
CO2 = Koolstofdioxide (één van de biologische bouwstenen van alle leven op aarde)
CH4 = Methaan, ook wel moerasgas genoemd (wordt ook veel uitgestoten door alle runderen en diverse andere grazers met een "voormaag")
N2O = Lachgas
CFK's = Chloorfluorkoolstofverbindingen = Fluorgassen
CF4 = Polyfluorkoolwaterstoffen
SF6 = Zwavelhexafluoride
HFC-23= een superbroeikasgas dat vrijkomt bij de productie van koelstof voor ijskasten en airconditioners.
H2O = waterdamp: het is water in de gasfase, scheikundig aangeduid als H2O(g); het is verreweg het belangrijkste broeikasgas. Zie ook Matthijssen (2019).


De Nederlandse wikipedia schrijft er het volgende over d.d. 8-8-2007:

Broeikasgassen zijn gassen die in de atmosfeer bijdragen aan het verhogen van de evenwichtstemperatuur van de Aarde. Hierdoor dragen ze bij aan de opwarming van de atmosfeer. Dit verschijnsel noemt men het broeikaseffect. Voorbeelden van dergelijke gassen zijn kooldioxide, water en methaan.

Het belangrijkste broeikasgas in de atmosfeer van de aarde is echter waterdamp, voor zover dit tot de gassen gerekend kan worden. Waterdamp (veroorzaakt 36-70% van het broeikaseffect, wolken niet meegeteld). Het KNMI schrijft er anno 16-4-2018 het volgende over.

Kooldioxide (CO2, veroorzaakt 9-26%), methaan (CH4, veroorzaakt 4-9%) en ozon (O3, verooraakt 3-7%). De genoemde bandbreedtes zijn wellicht spreekwoordelijk voor het prille stadium van ontwikkeling van de klimaatwetenschap ? Wie dit snapt wordt dringend verzocht me dit uit te leggen !

Hugo Matthijssen (2019) stelt in een uitgebreid artikel dat waterdamp, samen mer waterdruppels (wolken), alles H2O, 80 - 90% van de broeikaswerking veroorzaakt !

Alhoewel sommige auteurs het anders zien wordt over het algemeen toch aangenomen dat zonder broeikaseffect de temperatuur op aarde geen ca.+ 15 graden Celsius zou zijn, maar - 18 ! De aarde blijft dus op temperatuur door, als het ware, een hoog gelegen soort omhullende deken van broeikasgassen. Lees meer hierover.
Waarover men zich zorgen maakt is het zgn. "versterkt broeikaseffect", waardoor de aarde versneld warmer zou worden, met alle gevolgen van dien..

Vaak wordt het broeikaseffect van gassen uitgedrukt in CO2 equivalent. De belangrijkste zijn:

Verreweg het belangrijkste broeikasgas is waterdamp ? Wie het CO2-equivalent weet moet het me vooral emailen !
Waterdamp (veroorzaker van 36-70% van het broeikaseffect, is hier duidelijk niet meegerekend, wellicht mede omdat men waterdamp soms wel en soms niet tot de gassen rekent ! )

naam formule CO2 equivalent
koolstofdioxide CO2 1
Methaan CH4 23
Lachgas N2O 296
Chloorfluorkoolstofverbindingen CFK's 150 tot 12000
Polyfluorkoolwaterstoffen CF4 5700 tot 11900
Zwavelhexafluoride SF6 22200
  HFC-23 > 10.000

Er is op zich geen relatie tussen het broeikaseffect en de mechanismes die het gat in de ozonlaag veroorzaken, hoewel sommige soorten gassen beide effecten zouden kunnen veroorzaken.

Hoewel op zich geen broeikasgas heeft ook de aanwezigheid van vulkanische as en andere aerosolen rechtstreeks of indirect invloed op de opwarming en afkoeling van de atmosfeer.

(bron van het meeste in bovenstaande paragraaf: https://nl.wikipedia.org/wiki/Broeikasgas)


In strijd met het bovenstaande schrijft André Bijkerk 5 april 2018 op climategate.nl in een commentaar: "methaan is moleculair gezien als broeikasgas ruwweg de helft zwakker dan CO2 en bovendien oxideert het binnen luttele jaren tot CO2."

Toen een lezer hem wees op bovengenoemde GWP-factor 23 gaf Bijkerk het volgende antwoord: "die hele GWP is balony. Ga maar eens naar MODTRAN climatemodels.uchicago.edu/modtran/
Zie dat met de basis waarden de uitkomst is: Upward IR Heat Flux 298.52 W/m2 . Verdubbel nu eens de CO2 van 400 naar 800, resultaat: 295.191 W/m2, ofwel 3,33 W/m2 minder. Verdubbel nu eens de methaan van 1.7 naar 3.4 (denk aan de punt, geen komma en herstel ook de 400 ppm CO2) je krijgt dan: 297.641W/m2 ofwel 0,88 W/m2 [minder]. De verdubbelingspower is dus een kwart dus van CO2 [0,88 ipv 3,33]. Maar we gaan verder, zet even de methaan op nul en nu de CO2 op 1.7, het methaan beginpunt: 325,932 W/m2, verdubbel het: 323,734 W/m2. Verschil 2,2 W/m2. Onder dezelfde omstandigheden is CO2 dus ruim meer dan dubbel zo sterk als methaan".



Toename van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen:

onderstaande grafiek is op 8-8-2007 ontleent aan:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Broeikaseffect
Het geeft de beginwaarden in parts per million in het jaar 1850 en de waarden in het jaar 2000.
Wat opvalt is de relatief sterke stijging van de concentratie Methaangas.

ppm = parts per million
-----------------------------------------------------------------------------------------------

De Amerikaanse Academie voor Wetenschappen toont aan dat de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen jaarlijks 3% stijgt, terwijl dat in de 90-er jaren nog maar 1,1 % was. De scherpe toename ligt met name aan enkele zich snel ontwikkelende landen, zoals bv. China (bron FD 4-6-07).

In maart 2022 publiceerde de International Energy Agency ( IEA) hoe het verloop van de uitstoot van broeikasgassen (uitgedrukt in CO2-equivalent) wereldwijd ging tussen 1990 en 2019. In totaal was er een toename van ca. 50% ! In Oost Azië verdubbelde en in Europa halveerde die als percentages van de werelduitstoot, respectievelijk naar 27 % en 8%.

broeikasgas-uitstoot 1990-2019



Verschillen tussen landen:
De Westerse wereld (def. ?) heeft 1/6e van de wereldbevolking. Die zorgen voor 4/6e van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen (bron FD 4-6-07).

In Europa is Duitsland verreweg de grootste uitstoter, ondanks hun zgn. "Energiewende" met heel veel windmolens en zonnepanelen en nog steeds veel kolencentrales op bruinkolen en steenkolen, mede door het sluiten van hun kerncentrales.

broekasgas-uitstoot in Europa in 2019
klik op de grafiek voor een vergroting
 

Siegmar Gabriel, anno 2017 vice-bondskanselier, zei tijdens een bijeenkomst in 2014:
"Die Wahrheit ist, dass die Energiewende kurz vor dem Scheitern steht.
Die Wahrheit ist, dass wir auf allen Feldern die Komplexität der Energiewende unterschätzt haben.
Für die meisten anderen Länder in Europa sind wir sowieso Bekloppte."

energiewende-nein danke

Hoe over de Duitse "energiewende" kan worden gedacht beschrijft Hans Labohm iin zijn artikel van 19-10-2018 op climategate.nl: Energiwende: Himmelhoch jauchzend, zum Tode betrübt.

Met de zgn. "Energiewende" probeert Duitsland (n. a. v. de kerncentrale-ramp in het Japanse Fukushima in 2011) af te stappen van kenenergie (Atomausstieg) en zoveel mogelijk over te gaan op "duurzame energie", zoals vooral energie van zonnepanelen en windmolens. Dat laatste om 'het wereld-klimaat te helpen redden". Maar omdat er toch backup energiefaciliteiten nodig blijven voor als het niet waait of donker is (of allebei, de zgn. Dunkelflauwte), worden er sindsdien meer bruinkolen en kolen gestookt in Duitse electriciteitscentrales. Daardoor blijft een in Duitsland opgewekt Kwu electriciteit nog steeds ontzettend veel meer CO2 uitstoten dan het Franse equivalent, dat vooral wordt opgewkt door kernenergie. Anno 2022 hebben de Fransen besloten weer 6 extra kerncentrales te gaan bouwen voor electriciteit zonder CO2-uitstoot. Dan kunnen ze die electra lekker duur aan Duitsland verkopen als die weer last hebben van zgn."'dunkelflauwte". In het Nederlands "donkerluwte". Lees het gelijknamige boek van Henk Tolsma (2021). Van donkerluwte is sprake als in het donker is en windstil. Windmolens noch zonnecellen kunnen dan electriciteit genereren en daarvoor moet er dan een back-up systeem in werking treden, nu nog op basis van fossiel gestookte centrales of kerncentrales, maar in de toekomst wellicht op andere manieren, zoals zoals wordt beschreven in Henk Tolsma's boek.


Nederland:

Na waterdamp is in Nederland - qua uitstoot - de CO2 het belangrijkste broeikasgas, zoals blijkt uit onderstaande grafiek van het CBS en het MNP

Maar CO2 veroorzaakt wereldwijd slechts 9 à 26 % van het broeikaseffect; Waterdamp (veroorzaker van 36-70% van het broeikaseffect, is in onderstaande grafiek duidelijk niet meegerekend, wellicht mede omdat men waterdamp soms wel en soms niet tot de gassen rekent ! )

Zo op het oog lijkt de CO2 uitstoot sinds 1990 licht toegenomen, maar de uitstoot van overige broeikasgassen flink afgenomen.

De uitstoot van broeikasgassen is in Nederland voor het tweede achtereenvolgende jaar verminderd. In 2006 lag de uitstoot op 208 miljard kilo, waarvan het grootste deel CO2 betrof. Dat is drie procent onder het niveau van 1990, het basisjaar van het Kyotoprotocol (bron: CBS / MNP).

Volgens het Kyotoprotocol moet Nederland tussen 2008 en 2012 de emissie van broeikasgassen elk jaar gemiddeld met zes procent terugbrengen ten opzichte van 1990. Een deel van deze reductie mag worden gerealiseerd in het buitenland. In 2005 kwam de uitstoot voor het eerst onder het basisniveau.

De dalingen van 2005 en vorig jaar schrijft het CBS vooral toe aan de vermindering van de uitstoot van koolstofdioxide (CO2), het belangrijkste broeikasgas na waterdamp. De belangrijkste daling van de uitstoot van CO2 deed zich voor bij de productie van elektriciteit. Hoewel er meer stroom werd verbruikt, nam de productie in Nederland af. Ook de uitstoot van methaan, lachgas en fluorgassen nam af.

Het aandeel van duurzame energie nam vorig jaar (2006) met 2,7 procent toe. Ook de relatief zachte winters van de afgelopen twee jaar droegen bij aan de lagere uitstoot van broeikasgassen, doordat minder aardgas hoefde te worden gebruikt.

(bron van bovenstaande paragrafen: www.depers.nl, 8-8-2007)

Het RIVM is verantwoordelijk voor de jaarlijkse broeikasgasrapportage in ons land.

Onderstaande grafiek toont de Nederlandse emissie van broeikasgassen in 2014 (klik op de grafiek voor een vergroting)

broeikasgas-emissies in 2014 in NL


Literatuur:
- Matthijssen, Hugo (2019), De grafiek die iedereen op het verkeerde been zet, Climategate.nl van 26-3-2019.


U bent hier: inhoudsopgave - broeikasgassen
Google
 
Web www.hugovandermolen.nl

Deze website is een activiteit van dr. Hugo H. van der Molen, Copyright 2007 e.v.

Mail ons uw commentaar, aanvullingenen en correcties !

Follow@plattezaken en Facebook of Linkedin