Milieuzaken.org
feiten, getallen en opinies

emmers met geld weggesmeten naar windmolens

Moderne Windmolens

Afkorting of begrip onbekend ? Raadpleeg ons milieuwoordenboek !

U bent hier: inhoudsopgave - hernieuwbare energie - moderne windmolens

windmolen-geldversnipperaar

en Facebook of Linkedin

Google
 
Web www.hugovandermolen.nl

windmolens zijn groen noch schoon

Denkend aan Molens zie ik breede wateren
traag langs oneindig laagland gaan,

rijen ondenkbare ijle staken
als hooge kruizen aan den einder staan;

en in de geweldige ruimtes verzonken
de panelen verspreid door het land,

boomgroepen, dorpen, geknotte torens,
kerken en olmen in een grootsch verband.

de lucht hangt er laag en de zon wordt er langzaam
door vele schaduwen zwaaiend gesmoord,

en in alle gewesten wordt de stem van het IPCC
met zijn eeuwige rampen gevreesd en gehoord.

(Bron: Lo, in antwoord op een artikel op Climategate.nl van 9 aug. 2021 )


Moderne windmolens worden vaak aangeduid als "windturbines" en ook wel in pejoratieve zin als "zwaaipalen" (door Fred Udo)


Wie meer wil leren over de principes van windenergie en de geschiedenis van windmolens raad ik aan de volgende internet-dia-lezing Wind Power Fundamentals te bestuderen van het Amerikaanse MIT-Institute of Technology.


Kritiek op het moderne windmolen-gebeuren wordt regelmatig gepubliceerd door prof. dr. Fred Udo:

Hij heeft gestudeerd en is gepromoveerd in de kernfysica aan de Universiteit van Amsterdam.

Als senior onderzoeker heeft hij gewerkt aan grote experimenten opgesteld bij de versnellers van CERN.

Daarnaast was hij buitengewoon hoogleraar experimentele elementaire deeltjesfysica aan de Vrije Universiteit van Brussel.

Na zijn pensionering heeft hij gewerkt aan kritische analyses van windenergie.
Een overzicht van dit werk is gepubliceerd in Europhysics News en is hier te vinden.

  Fred Udo

Op de zijn website Windenergie staan veel van zijn publicaties over dit onderwerp. -------------- Zie hier voor zijn publicaties op climategate.nl

Udo's frequente gebruik van het woord zwaaipalen als hij moderne windmolens bedoelt, vindt Bart Vreeken in een reactie op Udo's artikel op climatategate.nl van 3 -11-2018 niet serieus. Volgens hem zijn zwaaipalen iets heel anders. Zie hier voor de door hem gekozen scène uit De Luizenmoeders om dat te illustreren.


Kritiek op moderne windmolens wordt ook geleverd in de film Planet of the Humans van Michael Moore en jeff Gibbs.

Moore, Michael (1954)
Zie Wikipedia

Michael Moore Planet of the Humans
klik op de foto voor een vergroting

 

Filmmaker Michael Moore vielen de schellen van de ogen toen hij in 2019 een documentaire maakte over hernieuwbare energie: "Planet of the humans"(2019).

"What if alternative energy isn't all it's cracked up to be? That's the provocative question explored in the documentary "Planet of the Humans", which is backed and promoted by filmmaker Michael Moore and directed by one of his longtime collaborators, Jeff Gibbs. 

The film is an examination of what the filmmakers say are the false promises of the environmental movement and why we're still "addicted" to fossil fuels. Director Jeff Gibbs takes on electric cars, solar panels, windmills, biomass and biofuel."

Michael Moore presents Planet of the Humans, a documentary that dares to say what no one else will this Earth Day — that we are losing the battle to stop climate change on planet earth because we are following leaders who have taken us down the wrong road — selling out the green movement to wealthy interests and corporate America. This film is the wake-up call to the reality we are afraid to face.

Lees hier meer over Planet of the Humans. (of hier indien de link is verbroken). Zie ook een recensie op Climategate.nl van 11-8-2019.


De produktie van windturbines vraagt enorm veel staal en beton, bij de productie waarvan veel energie wordt gebruikt en CO2 wordt uitgestoten, evanals later bij de afbraak en opruiming er van. Zie ook een video waarin deze aspecten visueel en rekenkundig worden toegelicht.

De getallen per windmolen verschillen nogal in diverse berichten, maar dat het veel staal en beton is staat wel vast.

windmolensproduktie vergt heel veel staal en beton.....

 

 

David Birch, tweet op 12-7-2024


Anno 2009 staan er in de hele wereld ca. 150.000 windmolens / windturbines opgesteld, alsdus emeritushoogleraar geografie Pieter Lukkes in het FD van 5-10-2009. Met elkaar produceren ze nog niet genoeg om bv. de provincies Zuid Holland en Utrecht tezamen van energie te voorzien. Om heel Nederland met windmolens van energie te kunnen voorzien moeten we volgens Wubbo Okkels (TV-uitzending Het Gesprek, 3-12-2009) in heel Nederland 4 windmolens per vierkante kilometer plaatsen. Don Quichotte zal dan eindelijk in zijn knollentuin zijn. Maar ik geloof dat Ockels maar een grapje maakte en niet bedoelde een keurige berekening te presenteren.

Vermogen van windmolens in de hele wereld
Anno 2008
Verenigde Staten: 25 Gigawatt, de no. 1 in de wereld
Duitsland: no. 2 in de wereld
Spanje: no. 3 in de wereld
China: met ruim 12 Gigawatt de no. 4 in de wereld
Nederland eind 2008: 2,2 Gigawatt

Anno 2009
Verenigde Staten: nr 1 in de wereld
Duitsland: no. 2 in de wereld
China: 20 Gigawatt en na die stijging met 75% de 3e windenergie-producent ter wereld
Spanje: ca. 17 Gigawatt en nu gedaald naar de no. 4 in de wereld.

Bron: FD, 2-1-2010



Windenergie is veel duurder dan de meest efficiënte energiebesparingsopties.

windkosten  

Deze conclusie trekt het Centraal Plan Bureau-CPB in 2009, aldus emeritushoogleraar geografie Pieter Lukkes in het FD van 5-10-2009.



En omdat we het geld maar één keer kunnen uitgeven stelt Lukkes dat windenrgie niet de overgang naar een zuiniger en schone wereld bevordert, maar die ontwikkeling juist in de weg staat.

Windenergie kost meer dan andere vormen van energieopwekking.

    Voor investeerders zijn windenergieprojecten alleen rendabel als er voldoende subsidie wordt gegeven en / of voldoende belastingfaciliteiten aan verbonden zijn. Alleen omdat overheden die subsidies en belastingfaciliteten verstrekken kan men investeerders vinden voor dit soort projecten. Het zijn dus wel de belastingbetalers die uiteindelijk die meerprijs betalen. Volgens Lukkes anno 2009 ca. € 300 per huishouden (zie onder). windmolen-geldversnipperaar

Via de politiek en regeerders wordt op deze manier uitdrukking gegeven aan de "volkswil" (?) om minder afhankelijk te worden van fossiele energiebronnen, die CO2 uitstoten en ons afhankelijk maken van gewantrouwde politieke regimes. Windenergie is wellicht "hernieuwbaar", of duurzaam, maar vooral ook erg duur. Wie vertelt de burger hoeveel extra hij / zij hiervoor per kw/h aan extra belasting betaalt ? Mail me uw onderbouwde berekening !

In elk geval begint de politiek zich dit nu steeds meer te realiseren. In juni 2009 verscheen het rapport "Net op zee", dat het ministerie van economische zaken naar de 2e kamer stuurde: aanleg en onderhoud van een electriciteits-zeenetwerk zal € 5 à 11 miljard gaan kosten, waardoor de gemiddelde elektriciteitsrekening van huishoudens met enkele tientallen Euro's per jaar zal toenemen. Die brede kostenschattings-schaal komt omdat het nogal uitmaakt of je het "stopcontact op zee " voor dit netwerk vlak bij de gootste windmolenparekn legt of juist heel ver daar vandaan. De landelijke elektriciteits-netwerkbeheerder Tennet zal dit speciale zee-netwerk voor elektriciteit moeten aanleggen en beheren. Omdat Tennet ook Duitse netwerken overnam moet het daar nu (anno 2012) ook mega-investeringen doen voor leidingen van de windmolens op zee naar het vaste land.

Emeritushoogleraar geografie Pieter Lukkes schrijft in het FD van 5-10-2009 dat ons ministerie van Economische Zaken in 2009 € 1.512 mln. uittrekt voor windturbines te land en dat daar voor op zee nog ettelijke honderden miljoenen bijkomen, tezamen meer dan 2.000 miljoen = ruim 2 miljard (voor een periode van ....?), hetgeen neer komt op ca. € 300 koopkrachtderving per huishouden per jaar. Geen gezinshoofd dat dit in de gaten heeft, alsdus Lukkes, maar wel dat hij van onze regering pijnlijk zal moeten gaan bezuinigen. Als de regering 20 commissies zonder enig taboe na laat denken over bezuinigingen, dan suggereert Lukkes hen om op te houden met die miljardensubsidies op windturbines. Want, zo is zijn conclusie: "Die vele miljarden euro's geeft het kabinet Balkenende nu uit aan een medicijn dat ons land wel een stuk armer maar niet beter maakt. Geen kwakzalver die hem dat verbetert."


Windmolens op zee worden niet steeds goedkoper......
windmolens lopen op subsidie  

De overheid wil ons doen geloven dat energiewinning door windmolens steeds goedkope wordt, ook die op zee. Wind-energieproducenten zouden hun parken nu willen neerzetten en uitbaten zonder overheids-subsiides. Maar de zeer hoge aansluitkosten b.v. komen voor rekening van het staats-hoogspanningsnet-bedrijf Tennet, die haar kosten gewoon doorberekent in onze energierekeningen. Het is onwaarschijnlijk dat commerciële partijen hun windmolenparken winstgevend zullen kunnen exploïteren zonder enige subsidie of staatsgaranties voor de prijs van hun energielevering. Of zonder beruchte regelingen dat ze ook geld voor hun geleverde energie krijgen als ee geen vraag naar is.

Bovendien gaat het niet alleen om aansluiting van de windparken, het hele landelijke energienet moet enorm worden versterkt en alle windparken moeten backup systemen hebben met een gelijk vermogen als de windparken, voor als het niet waait.

Constable en Hughes (2020) leggen in een rapport uit hoe dat precies zit bij windmolenparken op zee in Groot Brittannië, maar voor Nederland zal het niet veel anders zijn:
In this important contribution to our series on post-Brexit Britain Professor Gordon Hughes and Dr John Constable take on the entire green energy movement in arguing that the widespread view about the falling costs of renewable energy is wrong. They view official government projections of energy costs and hence prices as disgracefully inaccurate. Energy costs will be an important element in the UK’s future economic competitiveness and, if the authors are correct, energy prices are in for huge price rises.

The dramatically falling costs of renewables are now a political, a media, and conversational cliché. However, the claim is demonstrably false. Audited accounts show that far from getting cheaper, wind power is actually becoming more expensive. The failure of the British civil service to detect this fact and, hence, to protect the consumer and taxpayer from the consequences of the looming failure of the renewables sector raises important questions about the analytic competence of the Whitehall machine.

Zie hier voor een Nederlandse versie van het artikel van Hughes and Constable.

De Australische geoloog , prof. Ian Plimer stelde de kosten van windenergie aan de kaak in zijn boek The Climate Change Delusion and the great electricity rip-off (2017).

De in 2021 overleden prinsgemaal van Koningin Elizabeth, Prince Philip, waardeerde zijn boek nogal, zoals blijkt uit zijn brief aan hem van 29-4-2018

Ik las ergens dat de stichtingskosten van windturbines in 2021 met 20% zijn gestegen, mede doordat grondstoffen, staal en beton veel duurder zijn geworden. Maar in hetzelfde artikel stelt de windmolenlobby en -industrie dat het in de toekomst vast goedkoper zal worden.....echter:

Anno 2023 begint men zich te realiseren dat windmolenparken niet zo'n aantrekkelijke investering zijn, en zeker zonder overheidssubsidies en -garanties.

Toch heeft het ambtenaren pensioenfonds ABP in 2023 aangekondigd in windmolenparken te gaan "investeren". Ze bouwen hun aandelenbelang in Shell helemaal af (Sic !)

LONDON, July 20 2023 (Reuters) - Swedish utility Vattenfall (VATN.UL) is stopping the development of the 1.4 gigawatt (GW) Norfolk Boreas offshore wind project off the coast of Britain, designed to power around 1.5 million homes, it said in an earnings statement on Thursday.The company said the decision would have an impact on earnings of 5.5 billion Swedish crowns ($537 million). The project won a contract-for-difference (CfD) in an auction last year, guaranteeing a minimum price of 37.35 pounds per megawatt hour (MWh) in 2012 prices for the electricity produced, which equates to around 45 pounds/MWh today. Lees hier het hele verhaal.

Medio 2023 mislukken in Amerika en Engeland enkele veilingen voor windmolenparken op zee. Dit mede door de enorm gestegen kosten voor staal, beton en rente. Lees het verhaal hierover van Paul Homewood op Not a Lot of People Know That, 8-9-2023.

wind isn't working-cartoon


Literatuur:

- Ridley, Matt, Electricity from wind isn’t cheap and it never will be, Not a Lot of People Know That, 10-9-2023


Meer nadelen van windmolens / windturbines
Daarnaast hebben windmolens nog vele andere nadelen zoals de afhankelijkheid van wind van bepaalde sterktes en uit bepaalde richtingen, het probleem dat ze geen piekvermogens kunnen leveren en bij harde wind soms juist teveel stroom genereren zodat ze dan deels moeten worden stilgezet, erg onderhoudsgevoelig zijn en vele trekvogels doden. Wie kan me hier goed gedocumenteerd over inlichten ?


Windmolens zorgen bij storm dat er teveel energie wordt geproduceerd, waardoor de stroomprijs steeds vaker negatief wordt.
Denemarken genereert 20% van de stroom middels windmolens en heeft de ambitie om dat in 2025 wel 50% te laten zijn. Maar nu is het al zo dat bij harde windstormen "de electriciteit tegen de plinten klotsts", zoals het FD van 16-11-2009 het zo plastisch beschrijft. De Denen proberen op zo'n moment eerst stroom te exporteren naar Noorwegen en Zweden, waar ze de Deeense stroom opslaan in waterbekkens, maar men loopt daar steeds vaker aan tegen de capaciteit van de opslagbekkens. Gevolg is dat de stroomprijzen op de Deeense electriciteitsbeurs Nord Pool tot het nulpunt dalen. Zo erg dat vanaf 30-11-2009 de slimme afnemers in zulke perioden zelfs geld toe gaan krijgen, zo'n € 200 per megawattuur (MWh) ! Met deze negatieve stroomprijzen bij harde storm volgen de Denen het voorbeeld van Duitsland, Europa's 2e windenergieland. Daar wordt op de stroombeurs EEX al enige tijd gewerkt met negatieve stroomprijzen tot wel € 3.000 per MWh.

De consument die goed oplet kan zelfs betaald krijgen voor zijn stroomafname. Binnenkort zal de hele Europesche energiemarkt met dit fenomeen te maken krijgen. Nederland naar verwachting in 2010. Dus de regeringen stimuleren windenergie met subsidies en de afnemers worden af en toe ook nog eens betaald "als ze alst je blieft willen afnemen" als het stormt. Door die negatieve prijzen in te voeren hoopt men de electriciteitsproducenten te verleiden hun productie even terug te schroeven. Maar in de praktijk zijn het toch de windmolens die even worden stilgezet. Een kolencentrale bv. kan onmogelijk voor een paar uur worden stopgezet (Bron: FD, 16-11-2009). Dat gebeurt dan veelal ook met makkelijker aan- en uitschakelbare gascentrales, die overigens wèl veel duurdere stroom leveren. Speciaal voor dit doel worden tegenwoordig speciale kleine gascentrales ontwikkeld, bv. door General Electric..

Toch begrijp ik ook dat onze electriciteitsbedrijven hun installaties op een slimme manier zo hebben aangelegd, dat ze tijdelijk extra capaciteit aan- en uit kunnen zetten, zodat ze bv. de ochtend- en avondspits in electriciteitsvraag kunnen bedienen. Waarom ze dat dan niet zouden kunnen doen als de windmolens te veel energie leveren snap ik niet. Maar het wordt ze wel moeilijk gemaakt door bv. het in Duitsland (en binnenkort ook in Nederland) heersende "feed in tarief" dat netwerkbedrijven verplicht duurzame energie af te nemen.


Stormen kunnen windmolens beschadigen of geheel vernietigen met gevaar voor de omgeving en voor black outs.

Investeerders in windmolens op zee zijn gewaarschuwd !

 

Typhoon takes out turbines in TaiwanThe Great Stormof 1603

Typhoon takes out turbines in Taiwan



In 2024 raasde tyfoon Yagi in zuid-oost Azië.

Tyfoon Yagi, op de Filipijnen bekend als de zware tropische storm Enteng, was een krachtige tropische cycloon die met name Hainan, Noord-Vietnam, Laos en Myanmar trof, in september 2024. Bij de storm kwamen zeker 900 mensen om het leven, met name in Vietnam en Myanmar. Lees verder op wikipedia.
Lees hier verder over wind en stormen.


Nederland's 1e windmolenpark (bij Egmond aan zee) werd gebouwd door Ballast Nedam en de 36 molens kwamen van de Deense windturbinefabrikant Vestas. Dat is overigens geen garantie dat ze lang blijven staan: bekijk de Vestas windmolencrash op video !
En bekijk de crash van een op hol geslagen windmolen tijdens een storm in Denemarken op 22-02-08


Windturbines kunnen ook in brand vliegen...

brandende windturbine

 

Energievraag aansturen met "smard grid" technieken.........

Volgens Kloot Meijburg en Schalij (FD, ... januari 2012) kunnen we wel 1000 Megawatt extra capaciteit "vrijspelen" als de energieverbruiker een actievere rol krijgt toebedeeld en hun vraag wordt aangestuurd met "smart grid" technieken. Zo zouden volgens hen b.v. onze waterschappen de gemalen kunnen activeren als er overschotten op de electriciteitsmarkt ontstaan. Zal ook niet altijd lukken, lijkt me: begin januari 2012 konden veel gemalen niet op zee lozen omdat de stormen zeewaterstuwing op de dijken en gemalen veroorzaakten. Kloot Meijburg en Schalij geven als 2e voorbeeld het 's nachts laten draaien van de wasdroger. Veel mensen doen dit natuurlijk al lang vanwege het nachtstroom-voordeel, dat - las ik onlangs - overigens steeds minder voordelig schijnt te worden. In bovenstaande cartoon geeft Hein de Kort aan dat het thuis met het zgn. "slimme energiegebruik" ook niet altijd zal gaan zoals wellicht achter het bureau ooit mooi bedacht.

klik voor vergroting ------------->

Bron: Hein de Kort in het FD van .. januari 2012

  Hein de Kort: waslijn bij windmolen

Windmolens geven overlast aan omwonenden
In de politiek wordt inmiddels door sommigen onderkent dat omwonenden van windmolens daar Geluidsoverlast en (plan) schade van ondervinden. Omwonenden zouden daarvoor moeten worden gecompenseerd, bv. door de windmolen-eigenaren een daartoe dienende belasting op te leggen. Lees meer hierover !
In 2013 zond de Duitse ARD een videoreportage (link werkt nog niet) uit waarin burgers aangeven hoe ze de overlast van windmolens vlak bij hun huis ervaren.

In november 2020 schreef Edwin Timmer in De Telegraaf het trieste verhaal over de "klimaatvluchtelingen" uit het Zuid-Hollandse Piershil die van, de op 500 m afstand staande, windmolens te ziek werden om te kunnen blijven wonen in het fijne huis waar de heer des huizes was opgegroeid.
Hij schrijft dat de Nederlandse geluidsnormen veel "soepeler" (voor de windmolen-eigenaren) zijn dan die in de omringende landen:
"It is the compression of air when a wick sweeps past the mast that makes the typical turbine noise. “Our noise standards for wind turbines are much more flexible than in neighboring countries,” says Fred Jansen from Schagen. Ten years ago, as chairman of the National Critical Platform for Wind Energy, he already opposed the cabinet’s new noise standards. According to Jansen, they only work in favor of wind farm builders. “Local residents are the victims.”

"The World Health Organization recommends that the wind turbine noise for local residents be kept below an average of 45 decibels per day (45 L-den). Louder noise “is associated with adverse health effects,” according to the 2018 report “Environmental Noise Guidelines for the European Region”. However, Dutch law allows an average of 47 decibels during the day, and peaks well above 50 decibels. Since every three decibels means a doubling, that saves a sip on a drink"

“Wind turbine syndrome”

"In Piershil, Ine van den Dool searched for an explanation for her physical complaints since the wind turbines were running. She came across the “wind turbine syndrome”, a term coined by the American doctor Nina Pierpont. Scientifically, there is still much discussion, but Pierpont registered a list of identical complaints for several people who live near wind turbines: sleep disturbance, headache, tinnitus, dizziness, nausea, irritation and cardiac arrhythmias. “Very recognizable. Falling asleep and staying asleep was no longer possible. I fled the house as often as I could. ”

Lees ook: Claus aan de Wiel over windturbineleed: ‘Verjaagd uit mijn ouderlijk huis’, Climategate.nl, 27-6-2024

Dutch doctors are also stirring gradually. Some GPs, such as Sylvia van Manen in the magazine Medisch Contact, already warn against the effects of low-frequency noise, shadow cast and flashing red lights at night. The Leiden University Medical Center recently recognized a worsening of heart disease due to low-frequency sound. “If there are so many indications that it is wrong, then we should investigate further, right?”, says Fred Jansen of the Critical Platform Wind Energy. “Or at least follow the WHO advice. But yes, that would mean that fewer windmills would fit in the Netherlands.”

Joost Eerdmans overnacht naast windturbine
Om zelf de overlast van windturbines te ervaren, heeft Joost Eerdmans donderdagnacht geslapen in een caravan op vijfhonderd meter afstand van windturbinepark Ospeldijk in Nederweert. Vrijdagavond zat hij aan tafel bij Op1 om te vertellen over de impact die windturbines hebben op omwonenden. Mensen worden er letterlijk ziek van. Huisartsen luiden de noodklok. Daarnaast zijn ze niet rendabel en afhankelijk van onvoorspelbare weersomstandigheden, ze ontsieren onze unieke Nederlandse horizon en slaan prachtige roofvogels dood. JA21 kiest voor kernenergie. Een schoon en betrouwbaar alternatief. Bron: Ja21-email, 5-5-2024


windmolenprotest in de Groningse Veenkoloniën  

Anno 2018 verzetten inwoners van de gemeente Borger-Odoorn zich heftig tegen een plan om een windparkin het Drentse Monden te ontwikkelen. De burgemeester luistert niet naar de meerderheid van de bevolking, maar heult met de windmolen-industrie, aldus het artikel "Tegenwind" op Climatagate.nl van 28-7-2018.

Onderstaand bericht werd onlangs (2018) door voorzitter J.L. Nieboer namens ‘Tegenwind Veenkoloniën’ naar 1e en 2e Kamerleden gezonden:

Geachte Kamerleden,

Gisteren hebben verscheidene wetenschappers zich beklaagd, dat zij niet of onder moeilijke omstandigheden nog onafhankelijk onderzoek kunnen verrichten.

De bittere conclusie, die hieruit te trekken is dat adviesorganen van de Regering hun onafhankelijkheid reeds lang verloren hebben.

Daarmee komen ook de adviezen van het RIVM, zoals over Laag Frequent Geluid door windturbines, op losse schroeven te staan.

Op basis van het RIVM rapport “RIVM Evaluatie Normstelling Windturbinegeluid” uit 2009 heeft u negen zoekgebieden voor grootschalige turbineparken goedgekeurd, waaronder het project in de Drentse Monden. Lees hier verder....


Maar in 2009 bracht de VROM-inspectie ook een zeer kritisch rapport uit dat in een diepe la van de overheid verdween en niet aan de 2e kamer bekend is gemaakt, zo blijkt in sept. 2022 !
Omwonenden van windmolens worden met de geluidsregels onvoldoende beschermd tegen overlast. De geluidsnormen voor windmolens houden geen rekening met de zogenoemde ‘piekbelasting’: lawaaipieken waardoor omwonenden niet kunnen slapen. Dat blijkt uit een inspectierapport uit 2009 van de VROM-inspectie dat Zembla na een beroep op de Wet open overheid (Woo) in handen heeft gekregen. De Tweede Kamer vroeg het inspectierapport in 2009 op bij de behandeling van de nieuwe geluidsregels, maar de minister weigerde het document destijds te verstrekken.
Het Zembla-onderzoek legt bloot dat in 2009 het ministerie van Economische Zaken en Klimaat de inspectie advies heeft gevraagd over toepassing van geluidsregels.Dit rapport was toen ronduit negatief. Conclusie: ‘zo niet doen’. Vervolgens blijkt het advies te zijn verstopt in een la. Ondanks dat het ministerie wist dat de zogenaamde SMB richtlijn van de EU van 2001 serieus onderzoek naar de gezondheidseffecten voorschrijft bij ruimtelijke plannen voor industriële windturbineparken. Lees hier verder. In een uitzending van Zembla hier over op 8-12-2022 bleek dat de arts en expert hierover, dr. de Laat van het Leids Universitair Medisch Centrum, van de universiteit een spreekverbod had gekregen om er in Zembla over te vertellen. Dit onder druk van de windmolen lobby. Dr. de Laat pleit voor een norm van 35 decibel i.p.v. de door het ministerie vastgestelde 47 decibel, wat qua overlast ca. de helft zou schelen !

Er zijn in sommige landen regelingen dat windmolens niet dichter dan b.v. 1,5 of 2 km van woonhuizen moeten staan. In dat geval zouden in ons land haast nergens nog windmolens mogen worden gebouwd. Wel zo fijn voor onze bevolking !



verzet tegen windmolens Drentse Monden

Semtex en handgranaten: Het verzet tegen windmolens gaat steeds verder, De Monitor van KR-NCRC, 16 januari 2019

En wetenschappers die dwars liggen worden ontslagen........

Denemarken, 2014:

De Deense hoogleraar Henrik Møller, een expert op het gebied van laag-frequent geluid, die in aanvaring kwam met de Deense windmolenindustrie (Vestas), vanwege het feit dat hij aantoonde dat hun claims over de gezondheidsrisico’s van omwonenden van geluidsoverlast van windmolens, niet overeenkwamen met de realiteit, is ontslagen..

Op de website ‘Principia Scientific International’ schrijft John Droz Jr. het volgende over deze affaire: Top Professor Fired for Exposing Huge Wind Energy Scam: Henrik Møller, Denmark’s leading academic expert on noise research, has been fired by his university after exposing a far-reaching cover up by the Danish government of the health risks caused by wind turbine noise pollution.

Shock and outrage at this latest example of the heavey-handed cover up of government-backed junk science has brought strong condemnation from independent scientists........... We now have yet another distressing example, where a leading scientist has lost his job, apparently for the crime of being a conscientious, competent academic, focused on quality research (instead of chasing grant money). Dr. Henrik Møller, is an world-renown expert on infra-sound, and has published several high-quality studies on low-frequency acoustics. More recently, some of these have dealt with industrial wind energy noise. He has been praised as Denmark’s ‘leading noise researcher’. What's even more important is that he has been courageous enough to have publicly spoken out against poor government policies, as well as the misinformation disseminated from the wind energy cartel. Lees hier verder voor de bizarre details van dit ontslag in een artikel van John Droz Jr. in Principia Scientific International van 5-8-2014.

De bron van al het bovenstaande: Hans Labohm in de Dagelijkse Standaard van 13-8-2019; Labohm vermeldt voorts:

- Advies van Henrik Møller et al heeft tot het afblazen van eenwindmolenproject in de omstreken van Maastricht geleid. 
- Klimaathysterie en de daaruit voortvloeiende windmolengekte maken meer kapot dan je lief is.
- Met Lysenkoïsme wordt tegenwoordig bedoeld de manipulatie of distorsie van het wetenschappelijk proces om een van tevoren bepaalde conclusie te bereiken, conform de heersende ideologie, in lijn met sociale of politieke doelstellingen.
Thans worden we geconfronteerd met een nieuwe vorm van Lysenkoïsme, waarbij wetenschappers geacht worden het AGW-dogma (AGW = ‘Anthropogenic Global Warming’) kritiekloos te omarmen en unisono de lof te zingen van de zegeningen van duurzame energie om de planeet te redden. Zo niet, dan dienen zij te vrezen voor hun broodwinning en kunnen zij hun veelbelovende wetenschappelijke carrière wel op hun buik schrijven. Het laatste slachtoffer van dit ecologisch Lysenkoïsme is de Deense hoogleraar Henrik Møller.

Literatuur:
- Bokhoven, Ines, Wonen in een hel vanwege Windpark N33, Bezwaren en klachten van omwonenden structureel genegeerd, Opiniez, 10-9-2023
- Carlile S, Davy JL, Hillman D, Burgemeister K.(2018), A Review of the Possible Perceptual and Physiological Effects of Wind Turbine Noise, . 2018 Jan-Dec; 22: 2331216518789551---- Published online 2018 Aug 7. doi: 10.1177/2331216518789551(see abstract here) / see complete article here.
- Climategate.nl, 30-9-2022, Nooit meer slapen: toenmalig kabinet schoof lawaairapport windmolens in la
- Cloosterman, Ap, Nieuw onderzoek naar gezondheidsproblemen door windmolens, Climategate.nl, 16 maart 2022
- Timmer, Edwin, First Dutch climate refugees fleeing wind turbines: “The noise is unbearable”, GWPF, 2-11-2020
- Vogelesang, Wouter, Windturbines volgens de Franse Gezondheidsraad (Académie nationale de médecine), Climategate, 24-8-2019.
(dit artikel bespreekt diverse geluidsnormen voor windmolens in meerdere landen en ook de diverse normeringscriteria voor de afstand tussen windmolens en woonhuizen.)
- Worrall, Eric, Ierse familie krijgt vergoeding gezondheidsschade door ziekmakend windpark, Climategate.nl, 19-10-2020.


Omwonenden krijgen te weinig inspraak en milieu-effect-rapportages ontbreken veelal.

Aanleg van wind- en zonneparken werd - met goedkeuring van de Raad van State - "er door gejast" zonder vereiste milieu-effectrapportages. Dat blijkt in tegenspraak te zijn met Europesche wetgeving, wat uitgebreid wordt uitgelegd door Nico Broekema (2020):

De Nederlandse bestuurders hebben categorisch nagelaten de SMB-richtlijn v.d. EU inzake voorafgaand onderzoek – dus vooraf aan het aktiviteitenbesluit en andere primaire besluitvorming – en volwaardige burgerparticipatie vooraf aan de besluitvorming uit te voeren.

Nu er een EU-arrest dd 25/6/2020 is dat zich hierover helder uitspreekt komt ook de rol van de gemeenteraden, burgemeesters en de colleges in beeld om dat te herstellen. Idem dito de provinciale staten, CdK’s en colleges van GS.

De SMB-Richtlijn 2091/42/EU schrijft voor dat plannen met vergaande milieu- en gezondheidsgevolgen onderworpen moeten worden aan een milieutoetsing.

Tot nu heeft de Raad van State het ontbreken van een dergelijk zwaar onderzoek goed gevonden. Maar deze lijn is op grond van het recente EU-arrest niet vol te houden.

Door de recente  uitspraak van het Europese Hof, het hoogste rechtscollege in de EU, komt de jurisprudentie van de Raad van State in een ander daglicht te staan. Van deze rechtsontwikkeling mogen bestuurders niet wegkijken.

Lees hier meer over in het artikel van Nico Broekema (2020)


Turbulentie van windmolens kan extra neerslag geven

windmolenturbulentie kan extra neerslag veroorzaken  

<----------Het windpark, Horns Rev I, voor de kust bij Denemarken veroorzaakte op 12 februari 2008 zoveel turbulentie dat de bewolking op meer dan 100 km zichtbaar was. (bron hier). Engelsen noemen dit het "wake-effect".

Hierdoor kan het ene windpark het andere "de wind uit de zeilen" (molens dus) nemen:

Het GWPF persbericht van 9-11-2020 bericht het volgende: "The letter draws attention to evidence in the audited accounts of Burbo Bank Extension wind farm, recording payments made to another wind farm nearby, in compensation for reduced output caused by so-called “wake effects”. In effect, the Burbo Extension turbines have been taking the wind out of its neighbour’s sails."


Parken met windturbines met een hoogte van 100 m of meer hebben ook effect op ons klimaat:

Ap Cloosterman legt op 17-10-2019 uitgebreid uit hoe dat werkt en dat we mede daarom moeten ophouden met het plaatsen van windmolens.

Grootschalig gebruik van windenergie kan het klimaat danig in de war schoppen:
Vanwege de hoogte van de windmolens, meer dan 120 meter, inclusief wieken, wekt het draaien van de windmolens turbulentie op in de verschillende luchtlagen (lucht wordt naar beneden gesleurd). Omdat nu de warme lucht, welke meer waterdamp heeft opgenomen, vanuit de hogere luchtlagen door het draaien van de molens vermengd wordt met de koudere lucht vlak boven het aard- of wateroppervlak, ontstaat er achter de windmolens door condensatie een hoeveelheid zeer vochtige lucht, wolken of dikke mist, die tot meer dan 100 km achter het windpark nog invloed heeft en vaak zware neerslag veroorzaakt.
Zie de foto hieronder welke vanuit een vliegtuig is gemaakt op 12 februari 2008 en waar het turbulentie patroon achter de windmolens duidelijk te zien is en waar de wolken zich tot ver achter de horizon bewegen en waarbij het zwaar regende.

Literatuur:
- Cloosterman, Ap, Windmolens zijn verantwoordelijk voor een verhoogde Ammonia depositie, persoonlijke communicatie 17-10-2019

- De Groene Rekenkamer, De invloed van windmolens op ons klimaat, De Groene Rekenkamer, 29-3-2019.


Windmolens zijn ook verantwoordelijk voor een verhoogde Ammonia depositie (neerslag)
Ap Cloosterman legt op 17-10-2019 uitgebreid uit hoe dat werkt en dat we mede daarom moeten ophouden met het plaatsen van windmolen

ammonia depositie door windmolens- Ap Cloosterman

De warme opgestegen lucht bevat ook Ammoniak en ook deze Ammoniak wordt door windturbines teruggeduwd in de richting van de Aarde.
Condensatie van de warme vochtige lucht doet waterdruppels ontstaan waardoor het Ammoniakgas hierin oplost en als Ammonia op Aarde neerregent.
Windturbines worden veelal in het open veld en natuurgebieden geplaatst, waardoor (windturbine) Ammonia haar destructieve werking (en vooral dus in natuurgebieden) kan laten gelden. Zonder windturbines en bij een droge atmosfeer zal het Ammoniakgas tot hoog in de ruimte opstijgen.


Literatuur:

- Cloosterman, Ap, PAS is nu ongepast geworden (Deel I), Climategate, 28-9-2019
- Cloosterman, Ap, Windmolens zijn verantwoordelijk voor een verhoogde Ammonia depositie, persoonlijke communicatie 17-10-2019

- De Groene Rekenkamer, De invloed van windmolens op ons klimaat, De Groene Rekenkamer, 29-3-2019.


Windmolens veroorzaken horizonvervuiling
Wie ooit in het prachtige boerengehucht Oude Schip zou verzeilen, dicht onder de zeedijk, niet ver van de groninger Eemshaven, en door de bovengrondse electrische leidingen en windmolens zijn / haar horizon vernietigd ziet, krijgt waarschijnlijk - met mij - tranen in de ogen omdat onze mensheid wat eens zo mooi en schoon was, zo ongerept en natuurlijk, bruut verkracht om onze maatschappij van energie te voorzien. Zal er 100 à 300 jaar later een vermogen worden betaald voor de hedendaagse getalenteerde Groninger realist, die er momenteel op uit zou trekken om deze landschappelijke verkrachting met zijn / haar penseel op het canvas vast te leggen, of digitaal te fotograferen ? Ik denk het niet, maar wie weet. World Press Photo gaat ook meer over oorlog dan over de schoonheid van de schepping.

windmolens bij avondlicht   electriciteitsmasten bij avondlicht

Anno 2016 protesteren onze Noordzeekust-bewoners tegen geplande windmolenparken, die vanaf het strand zichtbaar zullen zijn i.p.v. dat ze op 90km van de kust 'onzichtbaar" worden gepland, wat wel wat duurder is.

Zowel windmolenparken als hoogspannings-leidingen tasten het landschap aan, zijn een soort verindustrialisering van het land.

Maar zoals Johan Cruyff placht te zeggen: "Elk nadeel heb z'n voordeel".

Hiernaast een foto van 31 ooievaarsnesten in een hoogspannings-mast in de Bommelerwaard.

 

Klik op de foto voor een vergroting ------------------------------------------------------------------>>>

  31 ooievaarsnesten in de Bommelerwaard

Gepoferte Landschaften, protest tegen landschapsvervuiling door windmolens in Duitsland  

Natuurbescherming versus "klimaat-bescherming"

Anno 2016 begint het eindelijk ook bij de Duitse milieubeweging door te dringen dat "het Duitse landschap" behoorlijk wordt verziekt door de windmolens van de "Energiewende" Lees het verhaal op climategate.nl d.d. 7-10-2016.

De auteur van het boek Geopferte Landschaften, Georg Etscheit is sterk betrokken bij de website klimaretter.info van Duitse klimaat-alarmisten, maar de huidige Duitse windmolenpolitiek gaat hem nu toch te ver.

 

Bekijk hier de video-aankondiging van het boek !

 

molen-lanschap

Maar in andere landen kan men er ook wat van........

Laten we voorkomen dat ons land één groot industriegebied wordt van windmolens en zonnevelden, zoals door velen wordt gevreesd en zo indringend is verwoord door Reynier Pronk in zijn gedicht De donkere kant van de maan, waarvan hier onder een fragment:

Ik werd geboren in het land van Jacq. P. Thijsse.
Maar sterven ga ik in een industriegebied
en ween om hen die ik daar achter laat.
Uit angst om het straks te verliezen, verwoest men nu het land.


Bronnen en overige literatuur:
- Abbey, Edward, Windschmerz: The Wind Energy Landscape Holocaust, False Progress, 3-11-2016 (met vele kleurenfoto's van vernielde landschappen).
- Berg, Gerard van den, op Facebook (ooievaarsnesten-foto)
- Wolters, Theo, Netto vermogen van windmolens véél lager dan aangenomen, Climategate.nl, d.d. 20-8-2012
- Etscheit, Georg, Geopferte Landschaften.
- FD / Reuters, 16-10-2012
- Pronk, Reynier, : "De donkere kant van de maan", Climategate.nl , 4-4-2021.


Windmolens zijn niet echt duurzaam:
Producten met zeldzame metalen toch niet zo duurzaam als gedacht.
Simon Rozendaal (Elsevier) betoogt per november 2010 in een video dat vanwege een gebrek aan voldoende zeldzame metalen veel ontwikkelingen die men nu als duurzaam beschouwd (windmolens, elektrische auto's, zonnecellen) absoluut niet duurzaam zijn. Hij baseert zich o.a. op het tijdschrift NWT van november 2010.

Ellen Zeegers schreef 21-10-2016 of Facebook: "windmolens zijn ook niet groen.....En daarbij zorgen windmolens ervoor dat een enorm gebied in China verwoest is door het winnen van neodymium voor de magneten. Dat spul wordt met sterke zuren ( grote luchtvervuiling !!) vrijgemaakt uit het gesteente wat omhoog is gehaald, en dat gesteente is ook nog eens hardstikke radioactief !!

De Groene Rekenkamer heeft er op 10-11-2013 een uitgebreid en zeer gedocumenteerd artikel aan gewijd met veel foto's en bronvermeldingen naar onderzoek hierover: "Windenergie in Nederland – de dodelijke keerzijde van windenergie" .

Enkele citaten uit dit artikel: Volgens het Bulletin of Atomic Sciences in Chicago bevat een windturbine van 2 MW gemiddeld 370 kg Neodymium en 60 kg Dysprosium.Een onderzoek dat door MIT is gedaan komt op ongeveer 350 kg zeldzame aardmetalen in een 2 MW windturbine..........

Om deze hoeveelheid te kwantificeren in termen van milieuschade,  volgens het Institute for the Analysis of Global Security ontstaat bij de productie van 1 ton zeldzame aardmetalen 1 ton radioactief afval.
...........

Volgens de Chinese Society for Rare Earth genereert 1 ton zeldzame aardmetaalerts een hoeveelheid van 9.600 tot 12.000 m³ rookgas met de volgende stoffen: waterstoffluoride, zwaveldioxide en zwavelzuur en ongeveer 75 m³ zuur afvalwater dat in Baotou in meren wordt geloosd. Lekkage uit die meren veroorzaakt in de Gele Rivier een enorme milieuvervuiling.

De windindustrie is afhankelijk van de zeldzame aardmetalen uit Baotou in China en veroorzaakt niet alleen vele dodelijke slachtoffers per jaar maar is er tevens de oorzaak van dat er een enorme milieuvervuiling plaatsvindt met duizenden zieke inwoners per jaar als resultaat.

Lees hier het hele verhaal.

 

Baotu Lake 2 in China: enorme vervuiling voor onze windmolens....

Het tweede gifmeer in Baotou is in aanbouw vanwege de toegenomen productie van Neodymium.
Foto met dank aan David Gray, Reuters


Windmolens in hoogspanningsmasten

 


Als je hoogspanningsmasten ombouwt tot windmolens, kun je wellicht een deel van de horizonvervuiling tegen gaan: de masten staan er toch al, dus maak er dan gelijk maar windmolens van, zo redeneren 2 Franse architecten:

 

 

 

Klik op afbeelding voor vergroting: --------->

 
windmolens in hoogspanningsmasten

Windmolenpark Urk
In november 2009 bevalt ons kabinet van een plan voor een megawindmolenpark nabij het voormalige visserseiland Urk, nu gelegen in de Noord-Oostpolder, aan het Ijsselmeer: 93 molens, 38 op land en 55 in het water, elk 135 meter hoog (veel hoger dan de Dom in Utrecht of de Martinitoren in Groningen). De geplande bouw van het windmolenpark valt slecht in Urk. De gemeente verzet zich. De molens komen welliswaar niet te staan op Urker grondgebied, maar bederven volgens burgemeester Jaap Kroon wel het uitzicht vanuit de gemeente: "wij zullen elke mogelijkheid aangrijpen om dit onzalige plan van tafel te krijgen." (bron: FD, 18-11-2009).


Burgerlijk verzet tegen de aanleg van windmolens en windmolenparken

Om heel Nederland met windmolens van energie te kunnen voorzien moeten we volgens onze eerste astronaut Wubbo Okkels (TV-uitzending Het Gesprek, 3-12-2009) in heel Nederland 4 windmolens per vierkante kilometer plaatsen. Don Quichotte zal dan eindelijk in zijn knollentuin zijn. Maar net als Don Quichotte deed, vechten veel Nederlanders tegen windmolens.

Don Quichotte  

 

 


Als je Googled op "verzet windmolens" zie je hoe breed het burgerlijk verzet is tegen plaatsing van windmolens en windmolenparken.

Het Nationaal Kritisch Platform Windenergie timmert ook nogal aan de weg, evenals De Groene Rekenkamer.

Anno 2016 protesteren onze Noordzeekust-bewoners tegen geplande windmolenparken, die vanaf het strand zichtbaar zullen zijn i.p.v. dat ze op 90km van de kust 'onzichtbaar" worden gepland, wat wel wat duurder is.

 

 

Anno 2016 begint het eindelijk ook bij de Duitse milieubeweging door te dringen dat "het Duitse landschap" behoorlijk wordt verziekt door de windmolens van de "Energiewende" Lees het verhaal op climategate.nl d.d. 7-10-2016.

De auteur van het boek Geopferte Landschaften, Georg Etscheit is sterk betrokken bij de website klimaretter.info van Duitse klimaat-alarmisten, maar de huidige Duitse windmolenpolitiek gaat hem nu toch te ver. Bekijk hier de video-aankondiging van het boek !

Maar ook Don Quichot, die ooit tegen windmolens vocht, krijgt geen inspraak....


Jan Smelik rekent het ons in een videopresentatie van 22-8-2020 heel duidelijkvoor: "De onmogelijkheid van windmolens". Het is absoluut onbetaalbaar, het hele land zou inderdaad, zoals Ockels voorspelde, vol molens moeten komen te staan en het is absoluut niet duurzaam.

Jan Smelik: De onmogelijkheid van windmolens- video


Literatuur:
Orr, I .and Rolling, M., Destroying The Myth of Cheap Wind and Solar, Climate Change Dispatc, 2-4-2024


De wereldwijd opererende website stopthesethings.com is het zat om er nog over te debatteren: "weg er mee" is hun devies.

stopthesethings.com


Eneco trekt zich terug uit bouw grootste Nederlandse windpark op zee: ‘De risico’s zijn te groot geworden’

Maart 2024: Energieconcern Eneco dingt niet mee naar de bouw van een nieuw groot windpark op zee. Het vindt de risico’s van een investering te groot. De huidige aanpak van wind op zee is ‘niet toekomstbestendig’, stelt het concern. Eneco is een van de grootste spelers op het gebied van offshore windenergie. De zorg bestaat dat andere partijen tot eenzelfde conclusie komen.Dat Eneco uit de biedingenstrijd stapt, is een tegenslag voor het kabinet. Dat wil fors inzetten op windenergie van zee voor het vergroenen van de elektriciteitsvoorziening. Die moet in 2035 volledig CO2-vrij zijn.
Om dit te bereiken wil het kabinet rond 2030 voor ruim 20 gigawatt aan wind op zee hebben. Het nieuwe park IJmuiden Ver moet met de nu geplande 4 gigawatt een grote stap in die richting zetten.
Volgens Eneco-topman As Tempelman is financiering van een windpark nu veel duurder door de inflatie en hoge rente. Ook zijn materialen, arbeid en bouwschepen veel kostbaarder geworden. Verder ziet Eneco dat de vraag naar turbines op zee wereldwijd zo sterk is gegroeid dat leveranciers niet meer kunnen garanderen dat parken op tijd gereedkomen. Als de bouw vertraging oploopt, kunnen uitbaters enorme boetes krijgen.

Zie voor het hele artikel, hier voor het hele artikel in d Volkskrant (alleen voor abonnees.


Literatuur over verzet tegen windmolens:

- Pieters, Kees, Controversieel verklaren planvorming en uitrol windturbines op land, Climategate.nl, 27-1-2021


Windmolens doden vogels en vleermuizen

windmolens en vogelsterfte

bat sticker at wind mill

klik op afbeelding om te vergroten

  bird choppers with back-up facilities

Het probleem van gedode vleermuizen wordt a.h.v. div. onderzoeken breed uitgemeten op stopthesethings.com, d.d. 20-11-2016:

"Pointless Carnage Mounts: Wind Farms Guilty of Mass British Bat Slaughter"
  vleermuizen gedood door windmolens

Dit probleem wordt door milieubewegingen nogal gebagatelliseerd omdat ze zo voor windmolens zijn: lees wat Rypke Zeilmaker er 17-8-2011 over heeft te melden. Maar we moeten de getallen natuurlijk wel in perspectief zien. In maart 2012 hoorde ik een vogelliefhebber op TV-Noord praten over miljoenen vogels die in Nederland jaarlijks omkomen in het verkeer, tegen ramen van huizen, elektriciteitsmasten en andere obstakels. Een zuivere discussie moet natuurlijk wel op meetgegevens gebaseerd zijn. Wie kan me die bezorgen ? Maar dat windmolens ook vogels en vleermuizen doden staat buiten kijf.

Literatuur over windmolens en vogels:
- Wolkers, Hans, Vattenfall: windturbines op zee geen oorzaak van vogelsterfte, Climategate.nl, 12-3-2023.


Windmolens doden walvissen.

windfarms kill whales


Windmolens hebben back-up systemen nodig voor als het niet waait

zeilschip wordt geroeid bij windstilte  

Omdat windmolens geen energie kunnen leveren als het te veel of te weinig waait en ze dikwijls stil staan wegens Te veel of te weinig wind, schade of onderhoud, moet elk geïnstalleerd windmolenpark een zgn. back-up systeem hebben van conventionele energie: gas- of kolencentrale. in de praktijk de makkelijker in- en uitschakelbare gascentrales.

Bij zeilschepen heb je af en toe een motor nodig of moet je aan de riemen gaan trekken.......

Ook zou men bv. bv. een waterbassin leeg kunnen laten lopen, dat eerst door de windmolen-energie was gevuld of andere systemen met hetzelfde doel. Dat maakt windenergie extra duur.
Energievraag aansturen met "smard grid" technieken (zie enkele alineas hier boven) zou kunnen helpen bovengenoemde problemen enigszins te "masseren". Dat kan volgens sommigen wel 1000 MegaWatt capaciteit schelen (bron: Kloot Meijburg en Schalij, FD, ... januari 2012).

Windmolens neerzetten zonder massa opslag is als auto’s produceren terwijl het wiel nog niet is uitgevonden.
(bron: David op climatagate.nl van 28-7-2018: commentaar op het artikel "Tegenwind", dat gaat over bevolkingsprotesten tegen een plan om een windparkin het Drentse Monden te ontwikkelen).

Dick Thoenes schrijft er op Climategate van 2-7-2019 het volgende over: "In Nederland heeft men gekozen voor windkracht en we hebben al vele tientallen miljarden geïnvesteerd in windmolens. Dat lijkt aardig, want de wind waait immers voor niets. Er zijn echter twee problemen: het waait maar ongeveer 25% van de tijd hard genoeg (en niet te hard) om energie te winnen en we kunnen die energie niet opslaan op voldoend grote schaal. Dat betekent dat de energieleverantie niet betrouwbaar is. Als het te zacht of te hard waait zitten we al gauw zonder stroom. ............... De vaak gehoorde bewering dat een windpark energie levert voor zoveel huishoudens is dus altijd onjuist."

We zitten in de praktijk van 2019 nog niet echt zonder stroom als het niet hard genoeg of te hard waat. Maar dat is alleen maar zo omdat we (nu) nog beschikken over wel betrouwbare electriciteitscentrales op kolen, gas of kernenergie.

Inmiddels wordeen er in de wereld miljarden geïnvesteerd om grote energie-opslagsystemen te ontwikkelen en te bouwen, niet alleen met lithium-ion batterijen, die veel nikkel, lithium en kobalt nodig hebben, en maar voor weinig uren opslagcapaciteit hebben, maar ookm met waterstof-batterijen, die voor dagenlange opslag-capaciteit zouden kunnen zorgen. Het FD van 11-3-2023 wijdde er een groot artikel aan.


Blackouts
als gevolg van te weinig back up capaciteit met fossiele energie of kerncentrales

Er wordt alom gewaarschuwd dat als het percentage wind- en zonne-energie te groot wordt (vaak wordt 30% als bovengrens genoemd) en er onvoldoende back-up centrales op fossiel of kernenergie blijven werken (genoemd wordt wel 100% van de zon-en wind capaciteit !!!!!), de electriciteitssystemen instabiel worden en massale blackouts onvermijdelijk worden.

28-9-2016 was het zover in de (grote) provincie New-South Wales in Australië. Lees wat Brian Robins in de Sidney Morning Herald rapporteerd (gepost door Hans Labohm op climategate.nl (30-9-2016) en divers ecommentaren van o.a. het betreffende electriciteitsbedrijf en div. voor- en tegenstanders van wind- en zonne-energie.

Onderzoek wees al snel uit dat de blackout niet werd veroorzaakt door omgewaaide electriciteitsmasten (wat direct werd beweerd door de wind-lobby), maar door het plotseling stoppen van windenergie, wat de rest van het systeem frustreerde. Lees het verhaal. Pas daarna waaiden de masten om.

  blackouy in Australië op 28-9-2016

Bll Gates, oprichter en groot aandeelhouder van Microsoft
Bill says it’s time to stop jerking around with wind & solar.
“The ‘climate is easy to solve’ group is our biggest problem.”
 

Make no mistake, Bill Gates totally believes the climate change scare story but even he can see that renewables are not the answer, it’s not about the cost, it’s the reliability.

He quotes Vaslav (possibly Vaclav Smil?):

Here’s Toyko, 27 million people, you have three days of a cyclone every year. It’s 23GW of electricity for three days. Tell me what battery solution is going sit there and provide that power.

Lees zijn interview en bekijk de video (link verbroken ? Kijk dan hier).


Veel (dure) extra hoogspanningsleidingen nodig naar de windparken
Zoals Jan Smelik het ons in een videopresentatie van 22-8-2020, "De onmogelijkheid van windmolens", al duidelijk toont, moeten voor al die windmolenparken heel veel extra hoogspanningsleidingen worden aangelegd, die weer voor horizonvervuiling zorgen en extra kosten. Kabels op zee aanleggen naar de windparken aldaar is ook een uitermate kostbare zaak.

Omdat ons staats-leidingenbedrijf Tennet het noordelijk Duitse electriciteitsnet heeft gekocht (waarop ze inmiddels al miljarden Euros op hebben moeten afschrijven) moeten ze van de Duitse regering zorgen voor al die extra leidingen van de kust naar de windparken in aanleg op de duitse Noordzee. Geld voor die investeringen hebben ze niet en externe investeerders zijn huiverig omdat er met die kabels van alles mis kan gaan, waarvoor Tennet dan weer aansprakelijk kan worden gesteld. Nieuwe Duitse wetgeving beperkt die aansprakelijkheid van Tennet inmiddels meen ik tot ca. € 100 miljoen per jaar, maar dat kan natuurlijk ook nog aardig oplopen. Anno oktober 2012 lijken enkele Amerikaanse investeerders nu toch wel geïnteresseerd. Wordt vervolgd....


Windmolens, brandstofbesparing en CO2-uitstootbeperking
Volgens het CPB (Centraal Plan Bureau) is de CO2-uitstootbeperking onder de bestaande Europesche regelgeving gelijk aan nul: het klimaat heeft er dus niets aan ! Zo schrijft emeritushoogleraar geografie Pieter Lukkes in het FD van 5-10-2009. Ook als die regelgeving zou veranderen is volgens hem de hypothetische invloed van alle windturbines op deze wereld op de temperatuur op aarde onmeetbaar klein. Ook na een eeuw is die vermeende invloed enkele tientallen keren kleiner dan de fout die bij het meten van de temperatuur wordt gemaakt, aldus Lukkes.

Emeritus hoogleraar Lepair en journalist Theo Richel leggen op Youtube uit waarom windmolens niet - zoals de politiek belooft - CO2-uitstoot terug dringen en brandstof besparen, maar wel veel nadelen hebben zoals de hierboven beschreven horizonvervuiling, geluidsoverlast en het doden van veel vogels en vleermuizen. Wereldwijd nemen de protesten tegen windenergie dan ook toe. Lepair en Richel leggen uit dat er voor windmolenparken extra back-up centrales gebouwd moeten worden, die heel vaak aan en uit moeten schakelen. Die kleine centrales zijn op zichzelf al veel inefficiënter dan grote bestaande centrales en dat regelmatige aan- en uitschakelen kost - net als in een auto - heel veel extra energie. Hun conclusie: windmolens besparen geen fossiele enrgie en helpen niet de CO2-uitstoot te verlagen.

De overheid moet ter legitimering van alle windmolensubsidies natuurlijk wel een eerlijke berekening laten maken van wat het bouwen van die molens en de bijbehorende infrastructuur en het onderhoud daarvan kost aan CO2-uitstoot en energie, vaak nog fossiele brandstof. Lepair, Richel en Lukkes menen dus dat de brandstofbesparing en CO2-uitstoot vermindering nul of zelfs negatief zullen blijken.

Worden na de zonnetempels, pyramides en kathedralen momenteel de windgoden aanbeden ? En ligt - zoals altijd - het volk krom voor de absurde kosten er van ?

Overigens mag gezegd dat op het hier boven geciteerde fraaie schilderij van Jacob van Ruysdael (gezicht op Haarlem, met de gigantische kathedraal) toch wel 10 klassieke windmolens zijn te ontwaren.......(maar ik denk ongesubsidieerd).

Offshore’ wind zal de uitstoot van CO2 nauwelijks beperken

David Wojick legt het uit op Climategate.nl, 17-6-2023:

Er wordt algemeen aangenomen dat het opwekken van elektriciteit uit offshore windenergie de CO?-uitstoot aanzienlijk vermindert. Dit is in feite de belangrijkste reden voor de verschrikkelijke kosten en negatieve effecten van deze offshore megaprojecten.Zoals met veel groene aannames, kan deze fout zijn. Ten eerste, gezien de manier waarop elektriciteitsopwekking werkt, is de vermindering van de uitstoot van fossiele brandstoffen misschien toch niet zo groot. Windenergie op zee zou zelfs de uitstoot van fossiele brandstoffen kunnen verhogen. Dit wordt hieronder uitgelegd : lees hier verder


Voordelen van moderne windmolens
Natuurlijk hebben windmolens ook voordelen, althans vermeende voordelen zoals nauwelijks of geen CO2-uitstoot (zie echter hierboven). Het is hernieuwbare energie en het maakt ons land energie-onafhankelijker, wat tevens goed is voor de betalingsbalans van Nederland. Zie voor veel bespiegelingen over de baten en lasten van windenergie de website van Wind Service Holland.


Raakt de wind soms ook al op ? En wat dàn ?
Die windparken hebben natuurlijk wel voldoende wind nodig............. In augustus 2021 rapporteerde het Deense energiebedrijf Orsted minder winst vanwege tegenvallende windsnelheden.

Orsted blames low wind speeds as it warns on profits

Ooit ook las ik in de 70-er jaren een essay (van Piet Grijs ?) over wat er met Nederland zou gebeuren als we de hele kust met windmolens zouden beplanten. Een gebrek aan resterende wind zou ons slecht bekomen ! Onze steden zouden al snel onbewoonbaar worden door de uitlaatgassen die blijven hangen, naast allerlei andere ellende, zoals het einde van de Friese Sneekweek met Skûtsje sielen. Dit is natuurlijk meer literatuur dan wetenschap (zie echter hier onder !), maar wellicht een verlichte vroege voorbode van het onheil dat we momenteel aanrichten door in ons te kleine land en in een te kleine Noordzee te pas en te onpas windmolens op te richten. Burgers, let op uw Wind ! En op uw Stilte, uw mooie Ongerepte Vergezichten, uw Trekvogels en uw Portemonnaie.

Hein de Kortklik op de foto voor een vergroting.

 

Volgens cartoonist Hein de Kort (in het FD van 3-6-2009) zullen onze oosterburen ook al niet zo blij zijn als we al hun wind wegnemen !

Alle gekheid op een stokje ?
Nee. Het blijkt steeds minder te waaien, waarschijnlijk door de "verruwing" van de aarde: lees ........ herbebossing van de aarde.

E


windmolenturbulentie kan extra neerslag veroorzaken  

<----------Het windpark, Horns Rev I, voor de kust bij Denemarken veroorzaakte op 12 februari 2008 zoveel turbulentie dat de bewolking op meer dan 100 km zichtbaar was. (bron hier). Engelsen noemen dit het "wake-effect".

Hierdoor kan het ene windpark het andere "de wind uit de zeilen" (molens dus) nemen:


De Noordzee heeft zich ontwikkeld tot een compleet industrieterrein
En onze zeevarenden mogen alvast de uitkijk op de scheepsbrug verdubbelen. Zie de website Marine Traffic voor een beeld van de scheepvaartstromen.

Volgens NRC.nl/nieuws/2022 (zie ook hier) is het tussen alle windturbines en de drukke scheepvaart wachten op de klap ! Het Nederlandse onderzoeksinstituut MARIN berekende voor NRC dat we jaarlijks gemiddeld 2,5 aanvaring mogen verwachten, terwijl er anno 2022 naast de vele olietankers ook een enorme vloot LNG-tankers aan gaat komen omdat we Russisch gas niet meer willen / mogen afnemen.

De Noordzee heeft zich ontwikkeld tot een compleet industrieterrein, waar de grote vaart is getransformeerd tot binnenvaart. In steeds smallere vaargeulen laveren duizenden schepen tussen de uitdijende energieparken. Uitwijkmogelijkheden bij storm of calamiteiten hebben een minimum bereikt. En verkeersbegeleiding als in de lucht bestaat niet op zee.


Beleggen in windmolens
Reeds in 1991 kon men in Nederland beleggen in een windmolenpark van het Energiebedrijf voor Groningen en Drenthe - EGD
Ik weet niet hoe het de BV vergaan is: wie het wel weet mag het me vertellen ! In elk geval werden Rente en Aflossing gegarandeerd door de EGD.

Molens voor Milieu BV
Gev. te Groningen; Niet overdraagbaar bewijs van inschrijving voor x converteerbare obligatie(s) (elk) groot vijfhonderd gulden, ten name van dhr. W. Muntinga. Genoemde obligatie(s) is / zijn d.d. 1 mei 1991 overeenkomstig het bepaalde in artikel II van de Trusteeovereenkomst in het register van op naam gestelde converteerbare obligaties Molens voor Milieu B.V. ingeschreven. Het betreft de 5% in niet royeerbare certificaten van gewone aandelen converteerbare obligatielening 1991 / 2006 groot nominaal f 5 miljoen. Rente en aflossing zijn gegarandeerd door N.V. Energiebedrijf voor Groningen en Drenthe. Druk: Joh. Enschede en zonen, Haarlem, A4-formaat, groene sierrand en blauwe afbeelding van een windmolen. Niet hier te koop. Ik vraag deze stukken wel te koop.

 

klik 1 of 2 x op afbeelding voor vergroting -------->

molens voor Milieu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Binnekort (we schrijvem 18-11-2009) kunnen omwonenden waarschijnlijk investeren in het megawindmolenpark bij Urk (zie onder).

Anno 2022 meldt pensioenfonds ABP dat ze zelf een windmolenpark op de Noordzee gaan ontwikkelen als "groene belegging". Lees hier wat Jeroen Hetzler er van vindt: "ABP laat zich meeslepen in klimaathysterie – Een open brief", Climategate.nl, 28-12-2022

Maar..... als de subsidies stoppen.............

windmolen zonder subsidieklik voor vergroting

 

zal het slecht aflopen met de windmolens en hun eigenaren / investeerders.
En waar zijn dan de benodigde potten met geld om ze weg te ruimen uit de zee ?
Ook dat gaat de belastingbetaler t.z.t. denk ik weer betalen, terwijl de bedrijven daarvoor jaren lang dividend zullen hebben uitbetaald aan hun "investeerders".

Het verhaal zal warschijnlijk veel lijken op dat van de ontmantelingskosten van olie-boorplatforms en kernenergie-centrales. Zo betalen nota bene Europesche burgers momenteel voor de beheersing van de kernramp in Chernobyl (in Wit Rusland en Oekraïne) en wordt er gevochten wie de opruimingskosten moet betalen voor het afval van de kernreactor in Petten. Ja vast: dat wordt denk ik de belastingbetaler.

Zit nu denk ik nog niet in de prijs + meer dan evenveel subsidie, die de overheid - middels volgzame media - ons wil doen geloven dat het het volk "kost" : de prijs zou steeds lager worden, maar alleen als je de zaken listig verdraait, bv. door de netwerk-aanlegkosten buiten de berekeningen te houden. Maar die komen dan minder zichtbaar terug als "netwerk-kosten op rekening van de zich suf betalende burgers.

Maar ... zoals het gezegde gaat: je kunt enkele mensen een tijdje belazeren en sommige mensen permanent, , maar niet iedereen de hele tijd.


emmers geld voor windmolens..

Maar, ook als de subsidies doorgaan, gaat er veel geld - nee niet meer "down the drain", maar - "in the air".....
en uit de potemonnaie van de zich suf betalende burgers en dan - relatief -ook nog vooral van de minst verdienende mensen, die een relatief groot deel van hun inkomen aan energie besteden.

windmolens zijn geldversnipperaars

Voorbeelden:
- US Government fights to recover $ 130 million lost to Abengoa Renewables Bankruptcy, lees het verhaal op whatsupwiththat.com/2016/12/07

Literatuur en links m.b.t. beleggen in windmolens :
- Nieuwe tegenslagen voor Duitse energiewende, door Hans Labohm, 23-9-2016 op climategate.nl
- Hetzler, Jeroen, ABP laat zich meeslepen in klimaathysterie – Een open brief, climategate.nl, 28-12-2022
- Homewood, Paul, Offshore Windfarms Threaten To Pull Out Of Uneconomical Contracts; The wheels are falling off the offshore wind bandwagon, Not a lot of people know that, June 24th 2023.


Van kilowatt-uur naar megawatt-jaar en gigawatt-jaar
Gezinnen zien op hun elektriciteitsrekening de hoeveelheid aan hen geleverde energie uitgedrukt in de afgenomen hoeveelheid kilowat-uur (kwh): dat betekent dat je bv. een straallamp die 1000 watt aan elektrische energie verbruikt een uur hebt laten aan staan: dan heb je 1 kwh verbruikt. In het groot reken je niet in kwh, maar in megawattjaar. Dan laat je een jaar lang 1000 van die straallampen aan staan.

1 kilowatt = 1000 watt = 10 tot de 3e watt.
1 megawatt = 1 miljoen watt = 10 tot de 6e watt = 1000 kilowatt
1 gigawatt is 1000 megawatt = 10 tot de 9e watt. = 1 miljoen kilowatt
1 terrawatt = 1 miljard kilowatt = 10 tot de 12e watt.
1 petawatt = 10 tot de 15e watt

Een Terawattuur (TWh) = 1 miljard Kilowattuur (kWh) = 3,6 Petajoule (PJ).
Ter referentie: Een koelkast gebruikt ca. 100 kWh per jaar. Een smartphone 2 kWh.*

De doelstelling uit het Klimaatakkoord is om in Nederland 35 Terawattuur (TWh) hernieuwbare energie op te wekken in 2030. 

Joule (J)
Joule is een eenheid van eneregie
1 watt vermogen kan 1Joule enrgie per secondeleveren: 1 watt = 1 J/s.
Een apparaat met een vermogen van 200 watt levert elke seconde een hoeveelheid energie van 200 W x 1 s = 200 Ws = 200 J.

Het jaarlijkse energieverbruik wordt ook wel uitgedrukt in Joule, of in petajoule (10 tot de macht 15 joule: 1 met 15 nullen)


Vermogen is iets anders als geleverde energie. Over Vermogen en Piekvermogen.
Een energiebedrijf moet 's morgens als iedereen aan het werk gaat plotseling eeen tijd lang een piekvermogen kunnen leveren, terwijl er 's avonds en 's nachts steeds minder vraag is naar energie. Ze hebben hun installaties op een slimme manier zo aangelegd, dat ze tijdelijk extra capaciteit aan- en uit kunnen zetten. Bij een windmolenpark kan dat (nog) niet. Een windmolenpark genereert sowieso haar energie met horten en stoten, al naar gelang de kracht en de richting van de wind. Bij windmolenparken moet je dan eerlijkheidshalve ook niet spreken van hun potentiëel vermogen, maar van hun feitelijk afgeleverd vermogen.

Een voorbeeld:
Als je 300 MW continu naar 600.000 gezinnen voert (1 MW per 2.000 gezinnen) en je hebt ook nog middelen om te voorzien in pieken en dalen dan is dat voldoende. En zo kunnen politici en andere belanghebbenden, die het met de waarheid niet zo nauw nemen stellen dat zo'n windpark met een vermogen van 300 MW wel 600.000 gezinnen van stroom kan voorzien.
Maar windmolens leveren hun energie niet continu, maar met horten en stoten en ze kunnen geen piekvermogen leveren, behalve met hulp van aanpalende conventionele generatie van electriciteit.. Het is (nog) niet anders.
Een 'geïnstalleerd vermogen" van 300 MW windenergie zal daarom hooguit een tiende = 60.000 normale gezinnen kunnen bevoorraden, of, en daar zit het addertje: 600.000 Agalev-gezinnen (Belgische benaming voor gezinnen met een minimum-inkomen of minder; HHvdM). Men heeft het bij zulke cijfers altijd over het ideale gezin dat de door de staatsideologie gerantsoeneerde levenswijze meticuleus opvolgt. (bron: cogito, d.d. 23-5-2007 op https://lvb.net/item/4697).


Aantal huishoudens in Nederland
Rond 1900 woonden de ca. 5 miljoen Nederlanders in ca. 1 miljoen huishoudens, gemiddeld bijna 5 personen per huishouden.
Anno 2010 is dat gemiddeld nog maar 2,2 persoon per huishouden, waarvan er inmiddels ca. 7 miljoen zijn.
Het aantal 1-persoons huishoudens is anno 2010 meer dan 33 % en dat neemt snel toe: In 2012 al 37%. In de grote steden is het ca. 50%.
Het aantal huishoudens met kinderen is minder dan 33%
(bron: Paul Schnabel in het FD van 24-4-2010 en Elsevier 25-2-2012).
We bouwen ons suf, maar er blijft woningnood omdat de bevolking groeit en tegenwoordig vooral omdat de huishoudens steeds kleiner worden.

Hèt Nederlandse Huishouden bestaat niet.
Overigens, zoals Prinses Maxima ooit zei: "Dè Nederlander ? Ik heb hem / haar niet kunnen vinden". Zo is het ook met onze huishoudens: Hèt Nederlandse Huishouden bestaat niet.

Huishoudens: de nieuwe "maat" voor geleverde energie van onze windmolenlobby.
Des te verbazender en ergerlijker is het als de windenergielobby en - industrie steeds maar weer spreken dat een gepland of gereedgekomen windpark een X aantal huishoudens van elektriciteit kan voorzien. De maat voor geleverde energie, zoals we dat ook op onze energienota zien, is Kilowattuur (Kwh) of grotere maten als Megawattuur, Megawattjaar etc., maar bepaald niet: "we hebben U afgelopen jaar een hoeveelheid energie geleverd van 1 huishouden", of, als je een groot gezin hebt, 2 huishoudens, of als je in een megahuis woont zoals Al Gore: 20 huishoudens.

Zijn die lui dan gek ? Nee, ze proberen het volk voor de gek te houden. Als een windpark een zgn. "geïnstalleerd" vermogen heeft van bv. 10 Megawatt (MW), dan levert die in de praktijk daarvan slechts ca. 10 à 20% van het maximaal mogelijke aan het elektriciteitsnet. Soms wordt er gesproken van 24 à 33 %. Want die molens staan vaak stil bij gebrek aan voldoende wind of vanwege teveel wind, of vanwege het frequente onderhoud. De hoeveelheid daadwerkelijk geleverde windenergie wordt daarom angstvallig geheim gehouden, want anders zou men al gauw zeggen met die onzin te stoppen.En daarom verzint men een "nieuwe maat" voor geleverde energie: 1 huishouden energie. Dat levert mooie grote getallen op, zelfs als het helemaal niet waar is. Want men gaat dan denk ik uit van de in theorie maximaal mogelijk geleverde energie als die molens altijd allemaal zouden draaien, terwijl dat beslist niet het geval is. Mundus vult decipi, decipiatur (de wereld wil bedrogenworden, daarom wordt ze dat).

Van de totaal in Nederland geleverde en dus verbruikte energie wordt ca. 11 %, aangewend om in totaal 11.570 megawattjaar nuttige elektriciteit te produceren. (bron: Ir. J.A. Halkema, Den Haag, in het FD van 22-4-2009). De rest, dus 89 %, is vooral ons vervoer en transport en onze verwarming / verkoeling.
Van "dat kleine beetje", die 11.570 megawattjaar nuttige elektriciteit, wordt een deel gebruikt voor onze "huishoudens" (zie boven voor uitleg over deze onzinnige maat). Ik hoor graag van iemand welk deel. De rest wordt verbruikt door trams en treinen, winkels, straatverlichting, kantoren, bedrijven en fabrieken. De Nederlandse Spoorwegen-NS, b.v., is één van de grootste 10 energieverbruikers in Nederland. Ook daarom is het volksverlakkerij om bij windmolenparken over huishoudens te spreken. Een percentage van het nationale elektriciteitsgebruik zou heel wat correcter zijn. Maar dat is bij elk windmolenpark dermate klein dat niemand er "warm" voor zou lopen, temeer daar die geleverde elektriciteit idioot duur is en die parken voor de omwonenden grote nadelen opleveren. Nee, dan spreek je als windmolenlobby liever over 100.000 huishoudens. Op die manier kunnen die paar windmolenparken in Nederland straks al onze huishoudens van energie voorzien, maar niet echt dus. En zeker niet de Nederlandse elektriciteitsbehoefte.

De psychologische dicussietruuk is deze. Ik woon vlak bij Groningen. Ik lees in de krant dat een nieuw windmolenpark wel 160.000 huishoudens van elektra kan voor zien. Groningen heeft ca. 160.000 inwoners. Oef, dus dat park kan een stad als Groningen van elektra voorzien, denk je dan al gauw, zelfs veel meer omdat er in veel huizen meer dan 1 persoon woont. Nee dus, en zeker niet als ze in Groningen de elektrische tram weer gaan introduceren. Door altijd maar weer over huishoudens te praten doet men alsof het elektriciteitsgebruik in Nederland vooral of in zeer hoge mate wordt geconsumeerd door huishoudens en dat is - denk ik - ordinaire volksverlakkerij. Nogmaals: ik hoor graag even van iemand hoeveel procent van het Nederalndse elektriciteitsgebruik door "huishoudens" wordt geconsumeerd.

De laatste ontwikkeling mag ik u d.d. juni 2011 niet onthouden: Een gepland windmolenpark nabij het Drentse Rolde (of Borger ?) zou zoveel energie opwekken dat het alle Drentsche huishoudens van elektriciteit zou kunnen voorzien. Oef ! Alle huishoudens in een hele provincie. Klinkt heel wat. Maar Drenthe heeft slechts ca. een half miljoen inwoners, dus heel wat minder dan een gemiddelde provincie. En hoeveel procent die bewoners verbruiken van alle elektriciteitsverbruik in Drenthe ? Wie het weet mag het me mailen. Maar ook hier zullen de extra backup gasgeneratoren moeten zorgen voor elektriciteit als het in de Drentsche bossen weer eens aangenaam windstil is, zoals vaak het geval is rond ons fraai gelegen vakantiehuis aan een heideveldje in de bossen van het Drentsche Norg. Binnenkort verlicht door windenergie met extra bijgebouwde gas-hulpcentrale ? U kunt het huis voor uw vakantie huren voor een dubbel-groene vakantiebeleving.



Windmolenbeleid in Nederland
In 2007 werd volgens het CBS in Nederland totaal 106.290 megawattjaar aan energie geleverd en verbruikt. Een klein deel van die genoemde 106.290 megawattjaar aan energie, ca. 11 %, werd aangewend om in totaal 11.570 megawattjaar nuttige elektriciteit te produceren. (bron: Ir. J.A. Halkema, Den Haag, in het FD van 22-4-2009). De rest, dus 89 %, is vooral ons vervoer en transport en onze verwarming / verkoeling.

De hoeveelheid door windmolens gegenereerde elektriciteit was in 2007 nog zeer gering.

overheid wil meer windmolens   Anno maart 2009 wil onze regering dat er in 2015 in Nederland een windmolencapaciteit is van 6.000 MW = megawatt vermogen (bron FD, 26-3-2009). In juni 2009 lees ik dat die ambitie geldt voor het jaar 2020 (FD, 17-6-2009). Op 5-10-2009 lees ik in het FD (in een bijdrage van emeritushoogleraar geografie Pieter Lukkes) dat het kabinet streeft naar een windmolencapaciteit te land en ter zee samen van wel 10.000 MW.


In 2011 moet er 950 megawatt aan vemogen draaien, zo is de doelstelling van ons kabinet per maart 2009. In juni '09 lees ik in het FD: nog maar 600 MW tot 2012 en nog eens 5400 MW tussen 2012 en 20020. Bij aantreden van dat kabinet was het doel nog maar 450 megawatt vermogen. Critici stellen dat door de lange levertijd en bouwtijd op zee met schaarse gespecialiseerde boten en benodigde - maar niet altijd aanwezige - gunstige weersomstandigheden die doelstelling onhaalbaar is (FD 26-3-2009). Uit bovenstaande blijkt al wel dat de ambities per drie maanden al behoorlijk worden teruggeschroefd. Uit het bovenstaande zou je wellicht afleiden dat ons kabinet denkt in 2015 (later las ik dus 2020) de helft van ons energiegebruik uit windmolens te betrekken, maar zo eenvoudig en zo mooi is het helaas niet, want vermogen is bij windmolens heel iets anders als geleverde energie (zie boven).

In november 2009 bevalt ons kabinet van een plan voor een megawindmolenpark nabij het voormalige visserseiland Urk, nu gelegen in de Noord-Oostpolder, aan het Ijsselmeer: 93 molens, 38 op land en 55 in het water, elk 135 meter hoog. Samen een vermogen van 429 Megawatt: het grootste windmolenpark van Nederland. De kosten van het plaatsen worden geraamd op € 0,5 à 1 miljard (een vreemd grote bandbreedte, lijkt mij). Maar dat blijkt afhankelijk van het uiteindelijk geplaatste aantal windmolens en het merk windmolens, aldus de Koepel Windenergie Noordoostpolder, die o.a. locale landbouwers vertegenwordigt en het Duitse technologiebedrijf Siemens. Bewoners krijgen de mogelijkheid te participeren in het windmolenpark. Er wordt nog gekeken of dat middels aandelen, obligaties of anderzins zal zijn. Het Ministerie van Economische Zaken geeft een eenmalige subsidie van ruim € 100 miljoen en nadien over een periode van 15 jaar nog eens € 880 miljoen, gerelateerd aan de hoeveelheid opgewekte stroom. Dit wordt betaald uit de zgn. Subsidieregeling Duurzame Energie. Alleen op die manier kan het windmolenpark concurrerend worden met goedkopere energie uit bv. kolencentrales. Die ca. 1 miljard subsidie is ca. € 63 per inwoner van Nederland. Er zouden bij een gemiddelde wind ca. 400.000 huishoudens van stroom kunnen worden voorzien (maar we vertelden elders op deze pagina al dat dit uiterst vage praatjes zijn !). Dat kost dan dus minstens € 2.500 per huishouden aan subsidie voor een periode van 15 jaar, dus ca. € 167 / gezin per jaar aan subsidie.
Bron: FD, 18-11-2009.
Maar de inwoners van Urk zijn beslist niet blij met de plannen: de stichtingen Urk Briest en Urker Erfgoed keren zich fel tegen de plannen en vrezen voor de dijk, die 60.000 mensen moet beschermen en die door het heien voor de bouw en door de trillingen van de windmolenwieken zouden kunnen bezwijken.


Nederland is een land van klompen, molens, tulpen en kaas, aldus bezongen door ’s Neerlands grootste “singer songwriter” Joop Visser. En de oudste molen in Nederland schijnt al in de dertiende eeuw te zijn gebouwd in het dorpje Willemskerke in Zeeuws-Vlaanderen. Veel Nederlanders hebben niets tegen oude windmolens en Don Quichot wordt inmiddels afgedaan als een zot die bij gebrek aan kennis tegen windmolens vocht. Zelf zit ik ’s zomers graag in Haarlem aan het Spaarne bij Restaurant Zuidam in de schaduw van de molen De Adriaan. Mooie nostalgie die rap aan het verdwijnen is nu heel Nederland vol wordt gezet met moderne windturbines die meer weg hebben van zoemende insecten, dan van onze ouderwetse molens. Maar de aanval van deze landsprinkhanen valt in het niet bij de industrialisatie van de Noordzee.

Onze demissionaire klimaatdrammer Rob Jetten schrijft, trots als een pauw, eind februari 2024 nog even de nieuwe tenders uit voor windenergie op zee, voor een totaal van 4 gigawatt. En onlangs werd, met de ingebruikname van de windparken Hollandse Kust Noord (een samenwerking van Shell en Eneco), Borssele en Hollandse Kust Zuid het doel gehaald om maar liefst 4,5 gigawatt aan zogenaamd duurzame elektriciteit te produceren is en ten koste van Noordzee: ons grootste natuurgebied. De ironie is niet ver te zoeken.

Met de groeten van,  
Wybren van Haga (op NieuwRechts mailing d.d. 28-12-2023)


Ines van Bokhoven somt de vele nadelen van moderne windmolens te land en ter zee allemaal op in een smeekbede aan de nieuwe Nederlandse regering om snel te stoppen met het plaatsen van nog meer molens, Opiniez, 20-6-2024.


Literatuur:
- Bokhoven, Ines van, smeekbede aan het nieuwe kabinet: stop met windenergie, Opiniez, 20-6-2024.
- Jesse, E., Bleeker, O en Hertog, R., "Wind en zon blijven marginale spelers": Wereldwijd stelt ons klimaatbeleid niets voor , De Ingenieur 8, aug. 2018, p. 52- 53.


Toename van de hoeveelheid windenergie in Nederland

 

Omstreeks 1850 telde ons land ca. 9.000 windmolens en waterradmolens. Een historisch hoogtepunt. Daarna werden dat steeds minder door de opkomst van de stoommachine en later van de elektromotor. In 1973 waren er in ons land nog 952 windmolens en 88 waterradmolens. In de 25 jaar ervoor verdwenen 354 windmolens. Maar we hebben het hier over de klassieke windmolens, waardoor ons land internationaal beroemd werd, vooral vanwege onze kunstschilders in de 17e eeuw en later.

<------- Molens aan de vaart, door Jacob Maris (1837-1899) - klik op foto voor vergroting

Nu plaatsen we steeds meer en steeds grotere windmolens om electriciteit op te wekken voor ons energienet. Ze zien er onvergelijkbaar uit.
In 2008 lag de geproduceerde hoeveelheid windenergie in Nederland 25% hoger dan in 2007 (bron: FD, 24-1-2009). Om heel Nederland met windmolens van energie te kunnen voorzien moeten we volgens Wubbo Okkels (TV-uitzending Het Gesprek, 3-12-2009) in heel Nederland 4 windmolens per vierkante kilometer plaatsen. Don Quichotte zal dan eindelijk in zijn knollentuin zijn. Wellicht maakte Okkels maar een grapje.

Overigens waait het niet elk jaar even hard in Nederland:
Ondanks een toename van het aantal windturbines (windmolens), werd er in ons land in 2010 13% minder windenergie geproduceerd. Het waaide volgens het CBS gewoon weinig, slechts 77% van wat het gemiddeld waait.
Overigens bleef het percentage duurzaam geproduceerde energie in ons land in 2010 wel 9%, net als het jaar ervoor, geheel overeenkomstig de doelstellingen van de Europesche Unie.
Bron: www.dutchnews.nl, 28-2-2011, die zich baseren op het CBS.


Windmolenparken in Nederland en in het Nederlandse deel van de Noordzee: update ca. 2008

Wind Service Holland geeft een prachtig overzicht van alle windmolenparken in Nederland: op hun site kun je alle locaties aanklikken voor zeer gedetaillerde informatie over die parken. Het is een fantastische site over windenergie !

windmolenparken in Nederland

Het eerste (in 2007 geopende) grote windpark dat in de Noordzee voor de Nederlandse kust is gebouwd ligt 10-18 km. voor de kust van Egmond aan Zee. Het heeft een vermogen van 108 megawatt en is van Nuon en Shell. Het park bestaat uit 36 windmolens met ieder een vermogen van 3 MW. Het totale gebied van het park beslaat zo’n 27 km2. Het windpark is een initiatief van de Nederlandse overheid en is gebouwd door Ballast Nedam en windturbinefabrikant Vestas. De bouw kostte ruim € 200 miljoen.

23 km. voor de kust van Ijmuiden ligt sinds 2008 het Prises Amalia windmolenpark (voorheen offschore windpark Q7), op de Noordzee. Het is op 4 juni 2008 officieel geopend en kostte € 383 miljoen. Het is niet het grootste windpark ter wereld, maar wel het verst uit de kust op de diepste zeebodem. Energiebedrijf Eneco kocht 50% in dit park; Econcern (inmiddels failliet) had 25%.

Windpark Westereems van Essent (geopend in 2008 bij de Eemshaven in Groningen) heeft een vermogen van 156 megawatt. Het windpark van Eneco / Econcern (uit 2008) produceert 120 megawatt.
 
windmolens op zee

IJMUIDEN - Een werkschip in het Prinses Amalia windmolenpark,. Het transformatorhuis op de achtergrond is drie verdiepingen hoog (bron: www.nufoto.nl)
windcat 4

Literatuur over windmolens op zee:
- Realist, 22.500 Windmolens op zee: ‘De risico’s en het rendement zijn onverantwoord uit balans.’, Climategate.nl, 3-8-2019



Hoe hoger in de lucht, hoe meer wind.
Daarom is bedacht dat je windmolens ook wel als een vlieger op kunt laten op ca. 250 meter boven de grond. Zie de bouwtekening. Niet handig voor vogels en vliegtuigen, misschien, maar wellicht is daar ook al wel een oplossing voor bedacht ? Wie het weet mag het me vertellen !


Maar ook "gewone windmolens" kunnen een grote hoogte bereiken:
De grootse en sterkste windmolen tot nog toe is geproduceerd voor gebruik op zee door het Duitse REpower: het heeft een vermogen van 6 MegaWatt (MW). De toren (onderaan 6 m in doorsnee) steekt 90 meter boven zee uit. De drie rotorbladen (samen een doorsnee van 126 m) komen met hun uiteinden wel 155 meter boven het zeeniveau uit. Die rotorbladen worden pas bij windkracht 12 stopgezet. De gondel bovenin de toren is 18 meter lang en heeft een helicopterdek.

 

 

klik op de foto voor een vergroting---------->.

 

  grootste windmolen anno 2009


Windmolen-turbine-producenten

General Electric (USA)
Dit bedrijf "gaat er voor", zoals volgend persbericht d.d. 25-3-2020 aangeeft:
General Electric Co. Thursday disclosed plans to invest $450 million to make offshore wind turbines in Europe, in a bid to dominate the global offshore wind power market. The move raises the stakes in the battle for share of the still nascent offshore wind power industry. In the offshore market, companies typically anchor big, powerful wind turbines to the ocean floor rather than on land. GE, with roughly $6 billion in annual wind business revenues, is betting the market can help fuel its future growth, but it faces fierce competition from Denmark's Vestas Wind Systems A/S and Germany's Siemens AG. (bron: BUSINESS, march 25, 2010)

REpower
De Grootste windmolen ooit aanno 2009 werd gebouwd door het Duitse REpower (zie boven).

Siemens
In Maart 2009 maakte Siemens bekend een van haar grootse orders ooit te hebben gekregen, om voor het Deeense bedrijf Dong tot 500 off-shore windmolens te leveren, een opdracht met een waarde van naar schatting 3-5 miljard Euro (bron: FD, 7-3-2009).

Vestas
De grootste windmolen-turbine-bouwer ter wereld is het Deense Vestas. Anno maart 2009 hebben ze een levertijd van 3-5 jaar (bron: FD, 26-3-2009). Ook Nordtank is een aan Vestas gerelateerd merk. Het volgende filmpje is geen reclame voor hun producten ! Liever maar niet naast je boerderij plaatsen ?
Laatst (begin 2011) kwam in Heerhugowaard langs een drukke autoweg nog de wiek van een windmolen naar beneden, waarbij door een wonder geen menselijke slachtoffers gevallen zijn (bron: Elsevier internetforum 17-3-2011)

Nederland's 1e windmolenpark (bij Egmond aan zee) werd gebouwd door Ballast Nedam en de 36 molens kwamen van de Deense windturbinefabrikant Vestas. Dat is overigens geen garantie dat ze lang blijven staan: bekijk de Vestas windmolencrash op video !
En bekijk de crash van een op hol geslagen windmolen tijdens een storm in Denemarken op 22-02-08

Klik hier voor een overzicht van Nederlandse en buitenlandse windmolenproducenten.

Overigens hadden we in het Groningse Helpman anno 1930 al de

Eerste Nederlandsche Windmotorenfabriek !

Klik hier voor hun bedrijfsbriefkaart met deze afbeelding.

En hier voor meer info over die kaart.

  Loning, Eerste Nederlandsche Windmotorenfabriek
klik voor vergroting op de foto

Ontwikkelaars van windmolenparken
Het Utrechtse duurzame energiebedrijf Econcern (bestuursvoorzitter: Ad van Wijk) ontwikkelde o.a. windmolenparken, o.a. op Aruba (zie onder) en in België (zie onder). In mei 2009 is Econcern echter in grote financiële moeilijkheden geraakt en wordt een faillissement niet uitgesloten. Naast belangen in de hieronder genoemde projecten op Aruba en voor de Belgische kust, hebben / hadden ze ook belangen in het Prinses Amalia windpark bij Ijmuiden (25% belang) en het Duitse offshoreproject Gode Wind (90% belang).

KDE Energy
(50 werknemers) ontwikkelt (anno maart 2009) windparken in o.a Nederland, Frankrijk, Engeland en Polen. Ze zorgen voor o.a. het ontwerp, de vergunningen en de netaansluiting. Per maart 2009 heeft het bedrijf voor ca. 2.000 MW aan projecten op stapel staan. Per maart 2009 is de bedoeling dat ze voor 200 MW (megawatt) capaciteit gaan verkopen aan Eneco. Die plaatst dan de turbines en gaat het park exploiteren.
KDE Energy was een onderdeel van de Koop-groep uit Slocheteren (ja, bekend van de bouwfraude en de klokkenluider Bos), maar werd na die affaire verkocht aan o.a. oud Philips topman Cor Boonstra en bouwondernemer Henk Koop. Het inmiddels te koop staande bedrijf legt zich toe op windenergie en pijpleidingen. Ze ontwikkelden samen met Essent tezamen ruim 300 MW (megawatt) aan windvermogen in de Eemshaven en Delfzijl (beide in Groningen). Essent nam het park in de Eemshaven uiteindelijk over.

Eneco
Dit energiebedrijf gaat de komende 4 jaar (na maart 2009) 200 MW (megawatt) opwekcapaciteit door windmolens kopen van windparkontwikkelaar KDE Energy. Ze zijn in Noord-West Europa meer actief op dit gebied. Onlangs kochten ze in Schotland een windmolenproject van 16 MW. Ze gaan van het Belgische electriciteitsbedrijf C-power fors afnemen zodra die hun offshore windpark gereed hebben. Ze kochten 50% in het € 383 miljoen kostende Prinses Amalia windpark voor de kust van Ijmuiden, ook wel aangeduid als Q7.


"De" Windmolen-lobby
Windmolens zijn miljarden-zaken geworden, wereldwijd. En daarmee ontstaan er belangengroepen die financiële belangen hebben bij de ontwikkeling en plaatsing van windmolens en windmolenparken. En, zoals overal in de economie, zullen belanghebbenden proberen de politieke besluitvorming te beïnvloeden. Zowel op het micro-niveau ,van de plaatsing van een enkele windmolen, als op macro-niveau: het ontwikkelen van grote windmolen-parken. Dat gebeurt natuurlijk niet alleen uit ideële motieven, maar vaak ook uit economische motieven. Niets nieuws onder de zon ! Zoals de Amerikaanse president Eisenhouwer in de jaren '50 in zijn afscheidsrede waarschuwde voor de invloed op de politieke besluitvorming van het "militair-industriëel complex" (een zinsnede die later is geschrapt in de gedrukte versie er van !), zo spreekt men ook wel van de auto-lobby, de olie-lobby en tegenwoordig ook over het "eco-industriëel complex". Lobbyen gebeurt op gemeente-niveau tot regeringsniveau en ook in Brussel is het een komen en gaan van allerlei lobbyisten uit alle bedrijfstakken en van vele maatschappelijke belangengroepen. Lobbyen is "business as usual".

Duitsland:
De ARD maakte een opzienbarende video-documentatie over "de" windmolen-lobby in Duitsland. Zie hier.



Windenergie in diverse landen

Aruba
Aruba zal in de toekomst 100% groene stroom opwekken.
Het consortium Ecopower (het Utrechtse duurzame energiebedrijf Econcern (inmiddels failliet), de Duitse windturbinefabrikant Enercon en machinebouwer MAN uit Duitsland) gaan er een windpark aanleggen van 11 MW (megawatt) alsmede een biodieselcentrale van 14 MW. De installaties zijn eind 2009 klaar en moeten op den duur (?) het gehele eiland van groene stroom voorzien. De RABO bank steekt $ 50 miljoen in het project (bron: FD, 25-3-2009).

België
46 km. voor de kust van Zeebrugge, op de Bligh Bank in de Noordzee, is verreweg het grootse windmolenpark op de Noordzee in 2 fasen gepland: Belwind 1 en Belwind 2, samen goed voor 110 windmolens van elk 3 megawatt, tezamen dus 330 megawatt. Totale geschatte kosten ca. € 1 miljard. Hiervoor kreeg de bovengenoemde ontwikkelingsmaatschappij Econcern medio 2007 een concessie en in februari 2008 een bouwvergunning. Bij Belwind 1 wordt een 50 km lange onderzeese hoogspanningskabel naar de kust gelegd. Vanwege Econcerns financiële perikelen is het nu onzeker of de windmolens al in 2010 zullen draaien zoals gepland.
(bron: FD, 3-6-2009)

China
Anno 2009 hebben ze een opgesteld vermogen van 20 Gigawatt en daarmee zijn ze de 3e windenergie-producent ter wereld.

Denemarken
is denk ik het 1e windenergieland van Europa, met nu 20% van de electriciteit uit windmolens en met de ambitie om dat in 2025 zelfs wel 50% te laten zijn (bron: FD, 16-11-2009). De grootste windmolen-turbine-bouwer ter wereld is het Deense Vestas. Anno maart 2009 hebben ze een levertijd van 3-5 jaar (bron: FD, 26-3-2009). Ook Nordtank is een aan Vestas gerelateerd merk. Het volgende filmpje is geen reclame voor hun producten ! Liever maar niet naast je boerderij plaatsen ? Of de snelweg ?

Denemarken is anno 2009 het 2e windenergieland van Europa (bron: FD, 16-11-2009). In 2013 waren in Duitsland al 26.000 windmolens geïnstalleerd: zie de kaart voor de aantallen per deelstaat. Toch was in 2014 nog maar 2,8% van Duitslands primaire energiegebruik geproduceerd met windmolens. Zie de grafiek van Bjorn Lomborg hier onder. Klik voor een vergroting.

duitslands energiemix-ontwikkelingen in 50 jaar tijd

Duitsland: Geopferte Landschafte
Anno 2016 begint het eindelijk ook bij de Duitse milieubeweging door te dringen dat "het Duitse landschap" behoorlijk wordt verziekt door de windmolens van de "Energiewende" Lees het verhaal op climategate.nl d.d. 7-10-2016.
De auteur van het boek Geopferte Landschaften,, Georg Etscheit is sterk betrokken bij de website klimaretter.info van Duitse klimaat-alarmisten, maar de huidige Duitse windmolenpolitiek gaat hem nu toch te ver. Bekijk hier de video-aankondiging van het boek !

Literatuur en links over windenergie in Duitsland:
----- Nieuwe tegenslagen voor Duitse energiewende, door Hans Labohm, 23-9-2016 op climategate.nl
----- ARD video-reportage (uit 2013)over "de" Duitse windmolen-lobby.

Europa
windmolens op zee in europa bron: Elsevier, 25-2-2012

Spanje
In 2009 hadden ze een opgesteld vermogen van ca. 17 Gigawatt en ze zijn in 2009 gedaald van de no. 3 (in 2008) naar de no. 4 in de wereld.

USA
In 2008 en 2009 produceerden de USA de meeste windenergie van alle landen ter wereld.
According to a July 2008 report issued by the U.S. Department of Energy, wind energy can provide 20% of U.S. electricity needs by 2030 (Source: Green Chip Review, 22-2-2010).

Maar langs de oostkust van de USA sterven grote aantallen zeldzame typen walvis door de aanleg van windmolens (zie boven).

Wereldwijd
Zon- en windenergie maken nog maar een heel kleine fractie uit van het geheel, veel minder dan veel mensen zouden denken, althans mensen die afgaan op wat ze in ons land uit de media vernemen.

wereld-energieverbruik en de rol van wind- en zonne-energie


De wereldwijde investeringen in offshore wind zijn in de eerste helft van 2024 met 56% gedaald, vergeleken met dezelfde periode een jaar geleden.
(bron: Bloomberg-NEF, naar Fd, 29-8-2024)


windturbines zijn niet schoon en niet groen

windmill-tree

Helaas gaat het in de praktijk nog vaak andersom. In Schotland is tussen 2000 en 2019 70 km2 bos gekapt om windmolens te kunnen plaatsen. En dat betreft dan alleen bos op staatsgrond. Over particulieren terreinen zijn geen gegevens bekend (bron: National Wind Watch, 21-1-2020). Het zou dan naar schatting gaan om bijna 14 miljoen bomen.


Literatuur:

- Cloosterman, Ap, J.H.G, "Tegenwind" in gemeenteraad van Barneveld, Climategate29-6-2020 (met een heroverweging en wegenkaart naar fossielvrij in Nederland in 2025)
- Cloosterman, Ap, J.H.G, Is een windmolen een duurzame energiebron?

- Constable, John and Hughes, Gordon, The Costs of Offshore Wind Power: Blindness and Insight, Briefings for Britain, 21-9-2020
- Constable, John and Hughes, Gordon, De kosten van "offshore windenergie: de èchte cijfers achter de facade van "duurzaamheids" propaganda, Climategate.nl, 23-10-2020.

- De Groene Rekenkamer, 10-11-2013, "Windenergie in Nederland – de dodelijke keerzijde van windenergie".

- Hetzler, Jeroen, ABP laat zich meeslepen in klimaathysterie – Een open brief, climategate.nl, 28-12-2022

- Homewood, Paul, Net Zero Offshore Wind, Not a Lot of People Know That, 8-9-2023.

- Jesse, E., Bleeker, O en Hertog, R., "Wind en zon blijven marginale spelers": Wereldwijd stelt ons klimaatbeleid niets voor , De Ingenieur 8, aug. 2018, p. 52- 53.

- Labohm, Hans, Nieuwe tegenslagen voor Duitse energiewende, Climategate.nl, 23-9-2016

- NRC.nl/nieuws/2022/05/21, Tussen alle windturbines en de drukte is het wachten op de klap. (zie ook hier).

- Pieters, Kees (Democratisch Energieinitiatief), Minister Wiebes onthult buitensporige zelfverrijking windmoleninvesteerders, Climategate.nl, 20-2-2020.

- Plimer, Ian, The Climate Change Delusion and the great electricity rip-off (2017), Connor Court Publishing Pty Ltd, Zie bol.com

- Realist, 22.500 Windmolens op zee: ‘De risico’s en het rendement zijn onverantwoord uit balans.’, Climategate.nl, 3-8-2019

- Udo, Fred, Het energieprobleem in de 21e eeuw, Climategate.nl, 3-11-2018.


U bent hier: inhoudsopgave - hernieuwbare energie - moderne windmolens

zie ook de alfabetische inhoudsopgave

Google
 
Web www.hugovandermolen.nl

Deze website is een activiteit van dr. Hugo H. van der Molen, Copyright 2007 e.v.

Mail ons uw commentaar, aanvullingenen en correcties !

Follow@plattezaken en Facebook of Linkedin